W związku z licznymi wątpliwościami, jakie pojawiły się po wypowiedzi Ojca świętego odnośnie przyjmowania Komunii świętej przez protestantkę, która wyszła za mąż za katolika, katolicki portal Alateia.org poprosił o komentarz w tej sprawie kard. Sarah i bp Schneidera. Obaj hierarchowie wyraźnie zaznaczyli, że nie można udzielać Komunii świętej niekatolikom.
Do komentowanego zdarzenia doszło podczas wizyty papieża w luterańskim zborze w Rzymie. Odpowiadając na pytanie Włoszki luteranki, chcącej się dowiedzieć, co może zrobić, by wraz z mężem katolikiem mogła przystępować do Komunii świętej, papież wyraźnie zaznaczył, że on nigdy nie ośmieliłby się wyrazić zgody na to, bo to nie jego kompetencja. Dodał jednak, że kobieta powinna posłuchać swojego sumienia i zrobić to, co ono jej dyktuje. – Nigdy nie ośmieliłbym się dać pozwolenia, bo nie należy to do moich kompetencji. „Jeden chrzest, jeden Pan, jedna wiara”. Porozmawiaj z Panem, a następnie idź do przodu. Nie śmiem powiedzieć nic więcej – mówił Franciszek.
Wesprzyj nas już teraz!
Interkomunia nie jest dozwolona
Niektóre media zinterpretowały wypowiedź Ojca świętego, jako „otwarcie furtki” dla protestantów. Kardynał Robert Sarah, prefekt Kongregacji Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów, a także biskup Atanazy Schneider z Astany w Kazachstanie, wyrazili opinie w tej sprawie.
Kardynał Sarah podkreślił, że „interkomunia nie jest dozwolona między katolikami i niekatolikami.” – Trzeba wyznawać wiarę katolicką. Niekatolik nie może przystępować do Komunii. To jest oczywiste. Nie jest to kwestia podążania za własnym sumieniem – stwierdził.
Jego Eminencja odpowiedział też na kilka pytań zadanych przez portal Aleteia.org. Jedno z nich brzmiało: – Czy mógłby ksiądz udzielić Komunii świętej mężowi i żonie, gdyby wiedział, że jedno z nich jest katolikiem, a drugie nie?
Nie! – odparł duchowny. – Udzielamy Komunii wyłącznie katolikom. Wielu księży mówiło mi: „Daję Komunię każdemu.” To są bzdury. Czasami, anglikanin, który jest bardzo daleko od swojej świątyni przez bardzo długi okres i pragnie Komunii, może uczestniczyć we Mszy i Komunii świętej w Kościele katolickim, pod warunkiem, że nie ma grzechu ciężkiego i jest we właściwym związku małżeńskim, ponieważ anglikanie wierzą w Eucharystię, nawet jeśli w kościele anglikańskim w rzeczywistości nie ma Eucharystii, gdyż nie ma kapłaństwa. Ale to jest rzadkie i dzieje się w bardzo wyjątkowych okolicznościach. To jest coś niezwykłego, a nie zwykłego – zaznaczył purpurat.
Następnie wyjaśnił, że „katolik nie może przyjąć Komunii w kościele anglikańskim, ponieważ tam nie ma Komunii. Istnieje tylko chleb. Chleb nie jest konsekrowany, bo ksiądz nie jest kapłanem. Od czasu zerwania Henryka VIII z Kościołem katolickim, święcenia kapłańskie w kościele anglikańskim stały się nieważne. Więc poświęcenie chleba nie jest ważne, a zatem nie ma Eucharystii.”
Prefekt odniósł się też do konkretnej sytuacji, tj. żony, która jest luteranką, czy anglikanką i wyjdzie za mąż za katolika. Ona również nie może przyjmować Komunii świętej w Kościele katolickim, dopóki się nie nawróci.
– W dniu ślubu – mówił kard. Sarah – ksiądz udziela Komunii mężowi katolikowi, ale nie luterańskiej czy anglikańskiej żonie. To samo obowiązuje, gdy idą razem na Mszę świętą, ponieważ nie ma interkomunii między anglikanami i katolikami, między katolikami i protestantami. Jeśli idą razem na Mszę, katolik może pójść do Komunii, ale luteranin czy anglikanin już nie.
Prefekt zapytany o to, czy otwarcie drzwi dla interkomunii podważyłoby wiarę w Prawdziwą Obecność Jezusa w Eucharystii, stwierdził krótko: – Myślę, że byłoby to promowanie profanacji. Następnie wyjaśnił: – Nie możemy tego zrobić. To nie jest tak, że mamy porozmawiać z Panem, aby wiedzieć, czy iść do Komunii. Nie. Trzeba wiedzieć, czy jestem w zgodzie z doktryną Kościoła. Moje sumienie mówi mi „idź,” ale moje sumienie musi być oświecone przez zasady Kościoła, które stanowią, że aby móc przyjmować Komunię, trzeba być w stanie łaski uświęcającej, bez grzechu ciężkiego i mieć wiarę katolicką. … To nie jest kwestia osobistego pragnienia lub osobistego dialogu z Jezusem, który określa, czy mogę przyjąć Komunię w Kościele katolickim. Skąd mogę wiedzieć, że Pan naprawdę tak powiedział: „Idź i przyjmij moje Ciało?” Człowiek nie może zdecydować, czy jest w stanie przyjąć Komunię. On musi znać doktrynę Kościoła i żyć zgodnie z nią. Innymi słowy musi być katolikiem, być w stanie łaski uświęcającej, pozostawać w prawowitym związku małżeńskim itp.
Duchowny dopytywany, czy otwarcie drzwi dla interkomunii nie pomogłoby małżonkom stać się jednym, odparł: – Pan pomaga nam być jednym, jeśli przyjmujemy Go poprawnie. Jeżeli nie, to nie tworzy jedności. Kardynał przypominając słowa świętego Pawła przestrzegł przed świętokradczym przyjmowaniem Eucharystii, za co grozi wieczne potępienie.
Pasterze muszą być ostrożni
Biskup Schneider z kolei podkreślił, że Kościół musi być klarowny i niczego nie może ukrywać przed protestantami. „Czytamy w dokumencie Soboru Watykańskiego II, że prawdziwy ekumenizm nie jest irenizmem, ale szczerym dialogiem, w którym nie ukrywamy swojej tożsamości” – napisał. Dodał, że każdy gest, który „nie jest zrozumiały, nieszczery i niejednoznaczny nie pomoże prawdziwemu ekumenizmowi na każdym poziomie.”
Powiedział też, że „pasterze” muszą być „bardzo ostrożni” w swoich wypowiedziach, by nie „tworzyć niejasności i zamieszania wśród ludzi”, co mogłoby prowadzić ich do przekonania, że „katolicka i protestancka doktryna są zasadniczo takie same i istnieją pomiędzy nimi niewielkie różnice.”
„To nie jest prawda. To nie odpowiada rzeczywistości i Ewangelii. Wszystkie prawdy Kościoła katolickiego są prawdami ewangelicznymi.” Duchowny dodał, że protestanci zaprzeczają niektórym tym prawdom i trzeba o tym głośno mówić.
Biskup wyjaśnił, że jeśli chodzi o słowa papieża skierowane do kobiety luteranki, podkreślił, iż „ważne jest, aby nie przesadzać z nieomylnością papieży. W swoich zwykłych gestach i słowach, papież nie zamierza zobowiązywać lub narzucać wiernym, by uwierzyli we wszystko, co wyraża.”
„Jestem przekonany – napisał – że Franciszek nie ma nic przeciwko, gdy ktoś mówi mu: Ojcze Święty, nie zgadzam się z tymi słowami. Nie powiedziałeś, że zobowiązujesz mnie do zaakceptowania ich, ponieważ nie było Twoim zamiarem, by przemawiać definitywnie.”
Co to jest interkomunia?
Interkomunia – jak wyjaśnił ks. Teodor Puszcz w miesięczniku „Msza Święta” w 2009 r. – oznacza udział chrześcijan, duchownych i świeckich różnych wyznań, w Eucharystii, która w Kościele katolickim nazywana jest Mszą Świętą, w kościołach wschodnich – Liturgią eucharystyczną, a w kościołach ewangelickich – Wieczerzą Pańską. Udział chrześcijan w tak pojętej Eucharystii jest uzgodniony przez poszczególne Kościoły, prowadzące dialog ekumeniczny.
Sekretariat do spraw Jedności Chrześcijan w Rzymie w instrukcji wydanej 1 czerwca 1972 roku (O szczególnych wypadkach, w których wolno chrześcijan innych wyznań dopuścić do Komunii Świętej w Kościele katolickim), powołując się na Dekret o ekumenizmie i Dyrektorium ekumeniczne, podaje trzy przypadki szczególnej wagi rozstrzygane przez biskupa katolickiego, a umożliwiające protestantom korzystanie z Eucharystii w Kościele katolickim (DE nr 19-24, Dyrektorium ekumeniczne, cz. III, nr 129):
1) niebezpieczeństwo śmierci,
2) prześladowanie i więzienie,
3) nagląca potrzeba duchowa z niemożnością dotarcia do swoich wspólnot kościelnych.
Źródło: aleteia.org., msza.tchr.org., AS.
