Prezydent Turcji Recep Tayyip Erdoğan pogratulował urzędowi ds. religii (Diyanet) mianowania imama meczetu Hagia Sophia – pierwszego od przekształcenia przed 81 laty tej dawnej świątyni chrześcijańskiej w muzeum.
Wesprzyj nas już teraz!
Imam Önder Soy znany zawodnik kickboxingu i karateka, ma od niedzieli swoją oficjalną siedzibę w budynku obok Hagia Sophia. Jego modlitwy będą przekazywane przez głośniki na minaretach świątyni.
Prezydent Erdoğan pogratulował władzom Diyanetu tej nominacji. Oficjalne media tureckie też wyraziły zadowolenie, że został ustanowiony imam, co jest „spełnieniem życzenia narodu tureckiego”.
Tymczasem media społecznościowe w Turcji domagają się coraz głośniej, aby Hagia Sophia była znowu wykorzystywana jako meczet. Od chwili wybudowania w VI w. do zdobycia przez Osmanów w 1453 r. była siedzibą patriarchów prawosławnych i tak do dziś pozostaje w dokumentach kościelnych. W latach 1453-1934 Hagia Sophia służyła jako meczet, a następnie przekształcono ją w muzeum.
Imam Önder Soys zamieszkał w sąsiadującym z terenem świątyni pałacyku Hünkar Kasri, zbudowanym przez sułtana Murada III. (1574-1595). Teraz systematycznie odmawia pięć razy w ciągu dnia modlitwy meczetowe, przekazywane przez głośniki z czterech minaretów Hagia Sophia. Po raz pierwszy modlitwy te wprowadzono „przejściowo” na czas niedawnego ramadanu, muzułmańskiego miesiąca postu.
Zdaniem obserwatorów, są to kolejne posunięcia Erdoğana mające na celu przyciągnięcie możliwe najszerszych mas tureckich muzułmanów do udziału w planowanym referendum na temat nowej konstytucji, która ma mu zapewnić nieograniczoną władzę zwierzchnika państwa w pełni islamskiego.
Choć Hagia Sophia już od ponad 80 lat nie może być wykorzystywana dla celów sakralnych, w ostatnim czasie mnożą się żądania grup zarówno islamskich, jak i chrześcijańskich, w sprawie umożliwienia im odprawiania modłów lub nabożeństw pod jej kopułą.
Jeszcze kilka lat temu Mehmet Akif Aydin z tureckiego Urzędu ds. Religii proponował, że meczet-muzeum Hagia Sophia w Stambule mógłby służyć w dni powszednie muzułmanom, a w niedziele chrześcijanom. Jego zdaniem, w ten sposób udałoby się osiągnąć kompromis w sporach wokół tej historycznej świątyni.
Bazylika Mądrości Bożej (Hagia Sophia) zbudowana w IV w., przez ponad tysiąc lat była jedną z najważniejszych świątyń chrześcijaństwa. Po zdobyciu Konstantynopola w 1453 r. przez Turków osmańskich, przez kolejnych 500 lat służyła jako najważniejszy meczet Cesarstwa Osmańskiego. W Republice Tureckiej od 1934 r. Hagia Sophia jest pomnikiem kultury i muzeum. Od tamtego czasu nie mogli jej wykorzystywać do celów religijnych ani chrześcijanie, ani muzułmanie, zabronione też były wszelkie symbole religijne. Przepisom tym musieli się podporządkować także trzej papieże, którzy odwiedzili Hagia Sophia. Jedynie Pawłowi VI w 1967 r. udało się uklęknąć na krótką modlitwę.
Wszystko to miało na celu uniknięcie konfliktów na tle religijnym. Jednak w kwietniu 2015 r. w świątyni odbyły się po raz pierwszy modlitwy islamskie i de facto przywrócono jej funkcję meczetu. W tym pierwszym po dziesiątkach lat modlitewnym nabożeństwie islamskim w związku z rocznicą urodzin Mahometa uczestniczył szef Diyanetu, Mehmet Görmez, a także podsekretarz stanu w Ministerstwie Kultury i Turystyki Ahmet Haluk i gubernator Stambułu Vasip Şahin.
Źródło: KAI
RoM
