17 października br. Komisja Europejska przyjęła program działań na rok 2024. Rok ważny, chociażby ze względu na czerwcowe wybory do Parlamentu Europejskiego, które zadecydują o tym, czy federalizacja państw europejskich będzie szybsza i głębsza. Bruksela bowiem zmierza do szerszego wyłączenia spod kompetencji państw kwestii polityki zagranicznej i bezpieczeństwa. W programie zwrócono uwagę m.in. na trwające negocjacje w sprawie traktatu pandemicznego zwiększającego kompetencje globalnych instytucji, czy nowy pakt o migracji i azylu oraz wzmacnianie demokracji w UE.
KE wskazuje, że zaproponowany program prac duży nacisk kładzie na „uproszczenie przepisów dla obywateli i przedsiębiorstw w całej Unii Europejskiej”, do czego zobowiązała się przewodnicząca Ursula von der Leyen. Ma to pomóc w zwiększeniu konkurencyjności unijnej gospodarki.
Niektóre propozycje dotyczące „ograniczenia biurokracji” już przedstawiono w 2023 r. Dodatkowych 26 wniosków mających zmniejszyć obciążenia administracyjne odnośnie bezpieczeństwa, ochrony konsumentów, kwestii środowiskowych lub gospodarczych będzie sukcesywnie prezentowanych w przyszłym roku.
Wesprzyj nas już teraz!
Nowe inicjatywy opierają się na orędziu o stanie Unii i liście intencyjnym przewodniczącej KE Ursuli von der Leyen na rok 2023.
W pierwszej kolejności KE skupia się na wdrażaniu Europejskiego Zielonego Ładu, przeciwdziałaniu „zmianom klimatycznym” i utracie różnorodności biologicznej.
Do końca tego roku mają pojawić się propozycje regulacji odnośnie ochrony zwierząt podczas transportu, zapobiegania zanieczyszczeniom mikroplastikiem, doskonalenia monitorowania lasów i pakiet mobilności. Ponadto zostaną przedstawione programy dot. cyfryzacji.
Program NextGenerationEU pozostanie kluczem do zapewnienia zeroemisyjnej energii i gospodarki o obiegu zamkniętym.
Na początku roku Bruksela przedstawi ocenę śródokresową dotyczącą wdrożenia Instrumentu na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności.
Komisja ma dokończyć tworzenie ram zarządzania gospodarczego dostosowanych do potrzeb UE i zbliżających się wyzwań. Państwa będą musiały dojść do porozumienia w sprawie propozycji Komisji dotyczących reform zasad zarządzania i wzmacniania obsługi zadłużenia oraz promowania zrównoważonego rozwoju sprzyjającego włączeniu społecznemu poprzez reformy i inwestycje.
Eurokraci wraz z prezydencją belgijską zorganizują szczyt partnerów społecznych w Val Duchesse, aby omówić wyzwania stojące przed naszymi rynkami pracy, pracownikami i przedsiębiorstwami, kwestie braku odpowiedniej siły roboczej i sztucznej inteligencji w kontekście wyczerpywania się środków budżetowych UE.
Potrzebne jest „przeprogramowanie” budżetu ze względu na długoterminową pomoc udzielaną Ukrainie, finansowanie działań migracyjnych, zwiększanie zdolności unii do reagowania na niestabilność gospodarczą i geopolityczną, kryzysy humanitarne i klęski żywiołowe oraz konieczność inwestowania w technologie strategiczne.
KE planuje pozyskiwanie nowych środków (nowe zasoby własne), by móc spłacać wspólny dług, jaki zaciągnięto w ramach programu na odbudowę po tzw. pandemii – NextGenerationEU, z którego jak dotąd Polska nie otrzymała środków, chociaż wspólnie zadłużyła się.
Przewidziano prace nad regulacjami migracyjnymi – Nowy pakt o migracji i azylu, który ma pozwolić rozwiązać problemy strukturalne w przyszłości. Jak napisano: „Jego przyjęcie jest kluczowym priorytetem, ponieważ należy rozpocząć prace już w przyszłym roku, aby przygotować się do jego szybkiego wdrożenia”.
Bruksela nie wycofuje się z dalszego wspierania działań wojennych Ukrainy. Do tej pory przekazano pomoc, zgodnie z podejściem „Drużyna Europy”, łącznie o wartości 82 miliardów euro. Bruksela pomogła Ukrainie wyeksportować ponad 57 mln ton towarów rolnych i prawie 45 mln ton produktów pozarolniczych. Zapowiedziano, że w przyszłym roku UE utworzy instrument wsparcia dla Ukrainy w wysokości do 50 miliardów euro na okres 2024-2027.
Komisja ma przygotować komunikat w sprawie reform przed rozszerzeniem UE o nowe państwa wraz z przeglądem polityki, aby sprawdzić, jak to rozszerzenie wpłynie na UE i sposób działania instytucji europejskich.
Bruksela zapowiada kontynuację współpracy z krajami i regionami na całym świecie, w szczególności z Afryki, aby stawić czoła globalnym wyzwaniom i wzmocnić wielostronne zarządzanie oparte na zasadach. Zaznaczono, że „we wszystkich naszych działaniach pozostajemy wierni Agendzie na rzecz Zrównoważonego Rozwoju 2030, a jej cele w zakresie zrównoważonego rozwoju pozostaną w centrum naszej polityki”.
W planach Brukseli jest „lepsze stanowienie prawa, redukcja obciążeń i racjonalizacja wymogów sprawozdawczych”. Wymogi te mają być zmniejszone o jedną czwartą. W tym celu ma być znowelizowany unijny kodeks celny pod kątem stworzenie jednolitego interfejsu i ułatwienia ponownego wykorzystania danych. Dzięki temu Bruksela ma zaoszczędzić około 2 miliardów euro.
Będzie także rewizja rozporządzenia w sprawie statystyki europejskiej, ograniczająca liczbę badań oraz zwiększająca wykorzystanie zautomatyzowanych i uproszczonych procesów.
Bruksela przewiduje przesunięcie terminu dotyczącego dostosowania firm do „specyficznych” europejskich standardów raportowania w zakresie zrównoważonego rozwoju (unijne wskaźniki ESG).
Poinformowano, że dobrowolny przegląd UE dotyczący wdrażania Agendy na rzecz zrównoważonego rozwoju 2030 oraz cele zrównoważonego rozwoju i zasada „nie wyrządzaj znaczących szkód” zostały włączone do głównego nurtu stanowienia prawa w KE, aby „zapewnić, że wszystkie wnioski ustawodawcze przyczyniają się do realizacji programu zrównoważonego rozwoju do roku 2030”.
Komisja duży nacisk kładzie na zbieranie danych i Jednolitą Bramę Cyfrową – platformę elektroniczną utworzoną w celu realizacji unii energetycznej i działań w dziedzinie klimatu oraz finansów cyfrowych. Skoncentruje się również na lepszym wdrażaniu i egzekwowaniu prawa.
Bruksela nie rezygnuje z tworzenia Europejskiej Unii Zdrowia, która obejmuje wzmocnione ramy bezpieczeństwa zdrowotnego, w tym nowy Urząd ds. Gotowości i Reagowania na Kryzysy Zdrowotne, a także pionierski Europejski plan walki z rakiem i propozycje budowy europejskiej przestrzeni danych dotyczących zdrowia, reformy prawodawstwa farmaceutycznego. UE przyjęła także nową unijną strategię dotyczącą globalnej strategii zdrowia, zmierzającej do wzmocnienia systemu zdrowotnego na całym świecie.
Komisja będzie w dalszym ciągu pracować nad Nowym Paktem ws. Migracji i Azylu do końca tej kadencji ustawodawczej.
Komisja podjęła także działania na rzecz wzmocnienia czterech filarów unii bezpieczeństwa: eliminowanie słabych punktów, zwiększanie cyberbezpieczeństwa, wspieranie egzekwowania prawa i współpracy oraz wspieranie odporności na zagrożenia hybrydowe. Chodzi o usuwanie treści o charakterze terrorystycznym w internecie, wzmacnianie bezpieczeństwa morskiego, odporności infrastruktury krytycznej i ochronę zasobów kosmicznych.
Będą propozycje ustaw o cyberodporności i cybersolidarności (m.in. zautomatyzowana wymiana danych na potrzeby współpracy policyjnej – Prüm II, informacja pasażerska, zwalczanie handlu ludźmi, zwalczanie niegodziwego traktowania dzieci w celach seksualnych itd.).
Ma się pojawić „nowy impuls dla demokracji europejskiej” poprzez walkę z dezinformacją, tworzenie paneli obywatelskich i włączanie młodych w wieku od 16 do 25 lat do kształtowania przyszłości. Wciąż akcentuje się kwestie egzekwowania zasad praworządności.
Duży nacisk kładzie się na specjalne strategie dotyczące praw dziecka, równości genderowej (LGBTIQ), walki z rasizmem, równości Romów itp.
Uzgodniona po 10 latach negocjacji dyrektywę w sprawie reprezentacji kobiet w zarządach firm, zobowiązując spółki do osiągnięcia jasnych celów dotyczących stanowisk dyrektorskich do połowy 2026 r. Przyjęto także nowe przepisy dotyczące przejrzystości wynagrodzeń mężczyzn i kobiet, wzmacniające stosowanie zasady równej płacy za taką samą pracę i eliminacji różnicy w wynagrodzeniach kobiet i mężczyzn. Ponadto priorytetem jest Konwencja o zapobieganiu i zwalczaniu przemocy wobec kobiet i przemocy domowej.
W załącznikach do ogólnego komunikatu dot. programu działań Komisji na rok 2024 i do końca tego roku wskazano, że jeszcze do końca 2023 r. pojawi się pakiet dot. energii wiatrowej (działanie o charakterze nieustawodawczym, IV kwartał 2023 r.).
Do końca I kwartału 2024 r. Bruksela wyznaczy nowy cel klimatyczny do 2040 r. i pojawi się inicjatywa na rzecz odporności w sprawie wody.
Ponadto w I kwartale będzie propozycja regulacji dot. prawa kosmicznego (ustawodawcza) i strategia dotycząca gospodarki opartej na danych kosmicznych (działanie o charakterze nieustawodawczym).
W I kwartale Komisja zaproponuje pakiet regulacji dot. udostępniania europejskich mocy obliczeniowych w zakresie superkomputerów dla etycznych i odpowiedzialnych start-upów zajmujących się sztuczną inteligencją (działanie legislacyjne i nielegislacyjne).
Nadto KE zaproponuje rozwiązania dot. biotechnologii i bioprodukcji.
Na przełomie I i II kwartału będzie kontynuowany dialog społeczny w sprawie praw socjalnych.
W I kwartale pojawią się propozycje dot. obrotu krytycznymi materiałami ważnymi dla utrzymania przewagi w przemyśle.
Będzie też rewizja przepisów dot. dyrektywy o europejskich radach zakładowych.
W II kwartale pojawi się komunikat w sprawie wzmocnionego partnerstwa z Afryką, a jeszcze w I kwartale – Europejska strategia przemysłu obronnego.
Do końca tego roku mają być zaktualizowane ramy prawne dot. walki z przemytem migrantów.
Źródło: commission.europa.eu
AS