Instytut Pamięci Narodowej Oddział w Gdańsku zaprasza na uroczystość odsłonięcia pomnika Danuty Siedzikówny „Inki”, legendarnej sanitariuszki AK. która odbędzie się 30 sierpnia w Gdańsku-Oruni. Wydarzenie nastąpi bezpośrednio przed Mszą św. w salezjańskim kościele pw. św. Jana Bosko pod przewodnictwem metropolity gdańskiego arcybiskupa Sławoja Leszka Głódzia. Prezydenta Andrzeja Dudę ma reprezentować na uroczystościach Maciej Łopiński, sekretarz stanu w Kancelarii Prezydenta RP.
Msza św. w kościele pw. św. Jana Bosko transmitowana będzie o godz. 13.00 przez TVP Polonia.
Wesprzyj nas już teraz!
Po południu odbędzie się dalsza część uroczystości pt. „Niedziela z bohaterką”, w ramach których przewidziano godzinny występ zespołu „Forteca”. Przez cały czas wydarzeniu towarzyszył będzie punkt edukacyjny gdańskiego oddziału IPN, w którym dostępne będą m.in. broszury poświęcone „Ince”. Okolicznościowe przemówienie wygłosi naczelnik Oddziałowego Biura Edukacji Publicznej IPN w Gdańsku dr Karol Nawrocki.
Z inicjatywą odsłonięcia pomnika wystąpili na początku roku gdańscy salezjanie, wśród nich proboszcz parafii pw. św. Jana Bosko Mirosław Dukiewicz. Kierowała nimi intencja związana z życiorysem Danuty Siedzikówny – w czasie wojny uczyła się w szkole sióstr salezjanek w Różanymstoku. W Gdańsku natomiast poniosła śmierć z rąk władzy komunistycznej i tutaj została pochowana. W związku z powyższym narodziła się propozycja upamiętnienia bohaterskiej sanitariuszki.
Wkrótce powstał Komitet Budowy Pomnika, w skład którego weszli m.in. abp Sławoj Leszek Głódź, proboszcz parafii pw. św. Jana Bosko ks. Mirosław Dukiewicz SDB, gdańscy radni, historycy oraz pracownicy IPN.
Fundusze na pomnik udało się zebrać dzięki pomocy darczyńców. Rada Miasta Gdańska wyraziła również zgodę na jego usytuowanie oraz przeznaczyła środki na zagospodarowanie terenu wokół monumentu.
Niedzielna uroczystość będzie dalszym ciągiem wydarzeń, których celem jest przywrócenie dobrego imienia i godności Danucie Siedzikównie „Ince”. Gdański oddział IPN od wielu lat inicjował podobne przedsięwzięcia o charakterze naukowym i popularyzatorskim. Wśród nich jest wydana w 2008 r. broszura „Danuta Siedzikówna „Inka”” autorstwa Piotra Szubarczyka. W 2014 r. ukazała się bogato ilustrowana książeczka z serii „Patroni naszych ulic” poświęcona „Ince”. Jej autorami są pracownicy Oddziału IPN w Gdańsku. Do działań popularyzatorskich należy promowanie dnia 1 Marca jako uroczystości Narodowego Dnia „Żołnierzy Wyklętych” czy akcja nadania imienia Alei Żołnierzy Wyklętych ważnej arterii komunikacyjnej w Gdańsku-Wrzeszczu. Pracownicy IPN przypominają o jej postaci na lekcjach dla młodzieży szkół podstawowych i ponadpostawowych.
W ostatnich dwóch latach udało się jednak przede wszystkim odnaleźć i zidentyfikować szczątki Danuty Siedzikówny. Dokonał tego jesienią 2014 r. zespół Samodzielnego Wydziału Poszukiwań IPN, kierowany przez prof. Krzysztofa Szwagrzyka. 1 marca br. na uroczystości w Pałacu Prezydenckim rodziny pięciu osób – ofiar terroru komunistycznego, w tym Danuty Siedzikówny – odebrały noty identyfikacyjne swoich ekshumowanych krewnych.
13 kwietnia na Cmentarzu Garnizonowym w Gdańsku odbyła się uroczystość odsłonięcia pamiątkowej tablicy poświęconej zamordowanym żołnierzom V Wileńskiej Brygady AK: Danucie Siedzikównie „Ince” oraz Feliksowi Selmanowiczowi „Zagończykowi”. Dwa dni późnie 15 kwietnia odbyła się uroczystość nadania imienia „Inki” dwóm szkołom w Sopocie. W tamtejszym Parku im. Sanitariuszki „Inki” co roku obchodzone są ważne uroczystości państwowe.
Ostatnim etapem na tej drodze będzie uroczysty pogrzeb Danuty Siedzikówny, który odbędzie się na Cmentarzu Garnizonowym w Gdańsku. Jego dokładna data jest nadal przedmiotem ustaleń.
Danuta Siedzikówna ps. „Inka” (1928-1946) była sanitariuszką 4. szwadronu odtworzonej na Białostocczyźnie 5. Wileńskiej Brygady Armii Krajowej. Do AK wstąpiła pod koniec 1943 r. Przeszła szkolenie medyczne. W czerwcu 1945 została jako pracownica nadleśnictwa Hajnówka została aresztowana przez NKWD-UB za współpracę z podziemiem antykomunistycznym, ale wkrótce potem uwolniona przez podkomendnych mjr. Zygmunta Szendzielarza „Łupaszki”, dowódcy 5. Brygady Wileńskiej AK. Przez pewien czas pracowała jako sanitariuszka w oddziałach AK działających na Pomorzu.
W lipcu 1946 została wysłana po zaopatrzenie medyczne do Gdańska, gdzie w jednym z mieszkań aresztowało ją UB. W śledztwie była bita i poniżana, ale mimo to odmówiła złożenia zeznań obciążających innych członków wileńskich brygad AK. Skazana na śmierć, została rozstrzelana 28 sierpnia 1946 w więzieniu przy ul. Kurkowej w Gdańsku. Miejsce jej pochówku do 2014 r. było nieznane. IPN prawdopodobnie odnalazł grób „Inki” w miejscu nieoznaczonej mogiły na Cmentarzu Garnizonowym w Gdańsku.
KAI
luk
