Kościół jest adwokatem godności człowieka we współczesnym świecie – podkreślił dziś w Warszawie kard. Gerhard Müller. Prefekt Kongregacji Nauki Wiary był głównym gościem konferencji naukowej pt. „Koncepcja państwa w perspektywie nauczania kard. Josepha Ratzingera – Benedykta XVI”. W spotkaniu z okazji 90. urodzin papieża-seniora wzięli udział m.in. księża biskupi, nuncjusz apostolski i korpus dyplomatyczny.
Wesprzyj nas już teraz!
Na znaczenie współpracy Kościoła i państwa wskazali w swoich przesłaniach do uczestników konferencji Ojciec Święty oraz papież senior. Franciszek zachęcił do nowego zapału w prowadzeniu owocnego i pełnego szacunku dialogu pomiędzy państwem a Kościołem w perspektywie budowania cywilizacji miłości. Z kolei Benedykt XVI ocenił, że relacje między państwem a Kościołem to kluczowy problem dla przyszłości Europy.
Przywołując ustalenia Josepha Ratzingera dotyczące analizy prawa, arcybiskup Stanisław Gądecki przypomniał, iż „pierwsi teologowie chrześcijańscy włączyli się w nurt filozoficzno-prawny, uznając, że dostęp do prawdziwych źródeł prawa nie jest zarezerwowany jedynie dla ludzi wierzących. W istocie może do nich dotrzeć każdy człowiek. Tymi źródłami są dla niego natura i rozum”.
Główny gość konferencji, kardynał Gerhard Müller wskazywał, że „dziedzictwo kulturowe chrześcijaństwa to najlepsze zabezpieczenie przed pojawiającymi się ideologiami totalitarnymi, które zagrażają godności ludzkiej”. Prefekt Kongregacji Nauki Wiary podkreślił, że Kościół jest adwokatem godności człowieka we współczesnym świecie.
W wykładzie pt. „Koncepcja państwa w perspektywie nauczania kard. Josepha Ratzingera/Benedykta XVI” wskazał, że człowiek nie istnieje z woli państwa ale państwo z woli człowieka. – Człowiek nigdy nie jest środkiem do celu, ale porusza się swobodnie i świadomie ze względu na to że jest człowiekiem. Człowiek w swojej samo-transcendencji i przekraczaniu świata jest istotą otwartą na Boga – mówił hierarcha. Przypomniał także, iż zasada ta była niejednokrotnie w historii kwestionowana, szczególnie w XIX i XX w. przez totalitarne tendencje politycznych ideologii imperializmu, rasizmu, szowinizmu i komunizmu. Zaznaczył, że budowane na nich systemy społeczne nie były prostymi dyktaturami, które kierowały się prostacką przemocą jako zasadą rządzenia, ale próbowały na nowo zdefiniować i kształtować człowieka jako homo sovieticus, jako „nadczłowieka”, w oparciu o rasę czy posiadanie dóbr materialnych.
Kardynał Müller zwrócił uwagę, że granicą władzy publicznej wobec tendencji do autokratyzmu jest zawsze niezbywalna i nienaruszalna godność człowieka. Pozytywne określenie państwa i tym samym jego prawdziwej suwerenność tkwi w gotowości służenia dobru wspólnemu wszystkich swoich obywateli.
Niemiecki purpurat przypomniał, że papieże: Benedykt XVI i Franciszek mówili o zagrożeniach „duchowego neokolonializmu”, szerzeniu i narzucaniu ideologii gender, która domaga się seksualizacji człowieka od najmłodszych lat a także zbrodni handlu organami ludzkimi i propagowaniu eutanazji. Prowadzi to do dechrystianizacji i dehumanizacji świata zachodniego.
– Na ogólnej i teoretycznej podstawie stosunku państwa świeckiego i Kościoła, z jego nadprzyrodzoną misją zbawienia, na Kościół spada do prorocka rola orędownika godności ludzkiej począwszy od pierwszej chwili poczęcia aż do jego ostatniego tchnienia – powiedział kardynał Müller.
Gość z Watykanu zaznaczył, że prawa człowieka są trwałymi normami wiążącymi społeczeństwo, gdy są powiązane z Bogiem. – Zakotwiczenie w Bogu broni je przed interwencją i samowolą człowieka – wskazał kardynał dodając, że „Bóg jest podstawą godności człowieka i gwarantem jego wolności w czynieniu dobra i unikaniu zła”.
Niemiecki purpurat przywołał też znane słowa z encykliki Jana Pawła II „Centesimus annus”: „Historia uczy, że demokracja bez wartości łatwo się przemienia w jawny lub zakamuflowany totalitaryzm”.
Prefekt zwrócił uwagę, że nie chodzi tu o abstrakcyjne modele, którymi można opisać w teorii relacje między Kościołem a państwem, ale o przyszłość narodów i państw, a przede wszystkim o przyszłości projektu „Europa”. – Nie interesy gospodarcze wiążą obywateli europejskich w ich wspólnym losie, a na pewno nie ideologie agnostyczno-ateistyczne, które chcą ustanawiać swoją filozofię rządzenia w instytucjach europejskich. Są one skazane na upadek gdyż wciągają wielu ludzi w otchłań frustracji i rozczarowania – powiedział kardynał Müller. Nawiązał do wystąpienia Benedykta XVI przed niemieckim Bundestagiem, 22 września 2011 r., gdy papież mówił o religijno-kulturalnym dziedzictwie chrześcijaństwa, złączonym z racjonalnie myślącymi Grekami i kulturą prawną Rzymu jako źródłami kształtowania się państw, szczególnie Europy.
– Dziedzictwo kulturowe chrześcijaństwa to najlepsze zabezpieczenie przed pojawiającymi się ideologiami totalitarnymi, które zagrażają godności ludzkiej (…). Misja Kościoła polega na tym, że człowiek ostatecznie pokłada wszystko w Bogu, od którego wszystko otrzymał, a Chrystus jest uznawany jako Alfa i Omega świata i człowieka – powiedział prefekt Kongregacji Nauki Wiary.
W specjalnym przesłaniu do uczestników konferencji Benedykt XVI napisał m.in.: „Zestawienie między pojęciami radykalnie ateistycznego Państwa i powstaniem Państwa radykalnie religijnego wśród ruchów muzułmańskich, prowadzi nasze czasy do sytuacji wybuchowej, której skutki doświadczamy każdego dnia. Te radykalizmy wymagają pilnie, byśmy rozwinęli przekonywujące pojęcie Państwa, które udźwignie konfrontację między tymi wyzwaniami i pomoże je przekroczyć”. Przywołując czas „udręk ostatniego półwiecza”, papież senior wspomniał dwie postacie, które Polska dała ludzkości: kard. Wyszyńskiego oraz św. Jana Pawła II dodając, że „nadal wskazują [oni] drogi ku przyszłości”.
Były rzecznik prasowy Watykanu o. Federico Lombardi SJ wskazywał na przekonanie Benedykta XVI, że „wiara służy rozumowi swoją pomocą, rozum zaś ze swej strony chroni religię przed poważnym ryzykiem integryzmów”.
Jezuita przypomniał też myśl Josepha Ratzingera, że prawdziwy i ostateczny fundament porządku zdolnego zabezpieczyć godność i wartość osoby ludzkiej jest związany z uznaniem przez rozum ludzki prawdy obiektywnego porządku moralnego, osadzonego ostatecznie w stwórczym umyśle Boga który stwarza i który miłuje.
Natomiast papież Franciszek w swoim przesłaniu zachęcił „do nowego zapału w prowadzeniu owocnego i pełnego szacunku dialogu pomiędzy państwem a Kościołem w perspektywie budowania cywilizacji miłości”.
W trakcie konferencji przewodniczący Zgromadzenia Narodowego Węgier, László Kövér wskazywał, że walka o obecność chrześcijaństwa w naszym życiu to walka o podstawowe wartości, potrzebne społeczeństwu i samemu państwu.
Przypomniał również przestrogę papieża Benedykta XVI przed szerzącym się dyktatem relatywizmu, który zabija pojęcie prawdy. – Mamy szczególną odpowiedzialność realizowania takiej polityki, która opiera się na człowieku. Chcemy chronić rodzinę i społeczeństwo, szanując tożsamość i kulturę narodu – mówił węgierski polityk.
Autonomia Kościoła i państwa jest autonomią instytucji i nie oznacza autonomii państwa i Boga – mówił ks. prof. Krzysztof Góźdź, moderator popołudniowej sesji konferencji. Przypominając papieskie nauczanie wskazał, że państwo ma prawo nakładać na obywatela pewne obowiązki, nie może jednak łamać wolności sumienia.
W wystąpieniu zatytułowanym „Od Antropologii do koncepcji państwa”, metropolita wrocławski abp Józef Kupny podjął się próby omówienia myśli społecznej Benedykta XVI i wskazania, w jaki sposób wizja człowieka wpływa na tworzenie porządku społecznego. – Negacja Boga pozbawia osobę jej fundamentu, a w konsekwencji prowadzi do takiego porządku społecznego, w którym ta godność jest ignorowana – przypominał hierarcha.
O koncepcji państwa i polityki w myśli Benedykta XVI mówił w swoim wystąpieniu historyk myśli politycznej XIX i XX w. prof. Grzegorz Kucharczyk. Wyróżnił pięć ważnych elementów, które Benedykt XVI wskazuje jako istotne dla współczesnego państwa: potrzebę etycznych fundamentów, potrzebę właściwego rozumienia pojęć, respektowanie prawa naturalnego, sumienia oraz rozumu.
Organizatorem konferencji były: watykańska Fundacja Josepha Ratzingera, KEP, Sejm RP oraz Katolicka Agencja Informacyjna.
Źródło: KAI
RoM