Węgierski rząd przygotowuje się na długą wojnę na Ukrainie i w związku z tym planuje kolejną nowelizację konstytucji. Ekipa Viktora Orbána zaproponuje rozszerzenie konstytucyjnych rodzajów szczególnego reżimu prawnego – poinformował 21 kwietnia br. szef sztabu premiera Gergely Gulyás.
Na razie do 31 maja na Węgrzech obowiązuje stan zagrożenia kraju wprowadzony w wyniku epidemii koronawirusa. Gulyás tłumaczył, że w związku z wojną na Ukrainie – która potrwa latami – rząd musi mieć zapewnione możliwości szybkiego reagowania. Stąd pomysł, by rozszerzyć „szczególny reżim prawny” o nowe stany zagrożenia w razie katastrofy humanitarnej i wojny w sąsiednim kraju.
– Miejmy nadzieję, że ta opcja nie będzie potrzebna, ale musi istnieć taka możliwość – zastrzegł rzecznik rządu. Dodał, że Budapeszt podejmie wszelkie możliwe starania, aby jak najszybciej zakończyć wojnę na Ukrainie. Jednak „wojna może trwać miesiącami, a nawet latami, a ruch wojsk pokazuje, że walki mogą się zaostrzyć”. To z kolei grozi dużym napływem uchodźców. Do tej pory na Węgry przyjechało około 625 tys. Ukraińców. Co prawda, ponad 80 proc. opuściło kraj, ale wciąż pozostało około 100 tys. osób, którym trzeba zapewnić pracę lub edukację.
Wesprzyj nas już teraz!
Proponowana nowelizacja węgierskiej konstytucji będzie dziesiątą zmianą od 2012 roku. Wprowadzenie nowych stanów zagrożenia daje rządowi ogromne uprawnienia i pozwala de facto na sprawowanie władzy za pomocą dekretów.
Po raz pierwszy rząd ogłosił stan zagrożenia na mocy węgierskiej konstytucji w marcu 2020 r. w odpowiedzi na domniemaną pandemię koronawirusa. Pozwala on na zawieszenie stosowania niektórych ustaw.
W 2016 r. – w następstwie kryzysu migracyjnego – wprowadzono wielokrotnie przedłużany w ostatnich latach tzw. „stan kryzysowy spowodowany masową migracją”, który daje również rządowi szereg nadzwyczajnych środków prawnych.
Węgierska ustawa zasadnicza reguluje kwestie stanu wyjątkowego i stanu zagrożenia kraju, które można wprowadzić większością ⅔ głosów ogólnej liczby deputowanych do Zgromadzenia Krajowego. Art. 49 mówi o stanie zagrożenia kraju, wskazując na możliwość zawieszenia niektórych ustaw. Art. 50 z kolei opisuje zasady wprowadzenia stanu wyjątkowego. Kolejne artykuły mówią o stanie mobilizacji obronnej, niespodziewanym ataku, o stanie zagrożenia. Art. 54 wskazuje, że w przypadku wprowadzenia „szczególnego reżimu prawnego” „wykonywanie praw podstawowych może zostać zawieszone lub ograniczone, jednak z poszanowaniem” niektórych praw.
Źródło: hungarydailynews.com, euractiv.com, hungarytody.hu
AS