Święta Katarzyna Aleksandryjska, której wspomnienie obchodzimy 25 listopada, jest męczennicą Kościoła pierwszych wieków. Wolała ponieść śmierć niż oddać cześć pogańskim bałwanom. Imię Katarzyna, które w Polsce nosi wiele niewiast, oznacza „czysta”, „bez skazy”. Katarzyna jest patronką wielu zawodów m.in. kolejarzy, którzy darzą ją szczególną czcią.
1.Piękna i mądra Egipcjanka
Katarzyna urodziła się pod koniec III wieku w Aleksandrii, stolicy Egiptu, w znamienitej, najpewniej królewskiej, egipskiej rodzinie. Była niezwykle piękna i świetnie wykształcona. Wielu mężczyzn starało się o jej rękę. Katarzyna jednak była niezwykle wyniosła, zarozumiała i odrzucała wszystkich zalotników. Pewnego razu Katarzyna spotkała pustelnika, który opowiedział jej o Jezusie tak pięknie i sugestywnie, że dziewczyna postanowiła przyjąć wiarę chrześcijańską i całkowicie zmienić swoje życie. Legenda mówi, że już wkrótce potem, w czasie święta pogańskich bożków, Katarzyna zaczęła, jak byśmy to dziś nazwali – ewangelizować, czyli przekonywać zgromadzonych tam ludzi, że prawdziwym, żywym Bogiem jest Bóg chrześcijan.
Wesprzyj nas już teraz!
2.Ustawiła filozofów „do kąta”
Kiedy wybuchło najdłuższe i najbardziej krwawe w dziejach Kościoła prześladowanie chrześcijan – za panowania cesarza Dioklecjana i jego współrządców, zbrodniarzy – Galeriusza Maksymiana i Konstancjusza I, dotknęły one również Katarzynę. Szczególną nienawiścią do chrześcijan wyróżniał się Maksymian, władca wschodniej części Imperium Rzymskiego. Przybył on osobiście do Aleksandrii, by dopilnować realizacji prześladowczych edyktów. To on nakazał aresztować Katarzynę, która miała odwagę publicznie twierdzić, że jedynie Chrystus jest Bogiem prawdziwym. Maksymian, miłośnik filozofii, był pod wrażeniem jej słów i dlatego zarządził dysputę między Katarzyną a pięćdziesięcioma, najmędrszymi, pogańskimi filozofami. Katarzyna, podczas dialogu, pokonała ich wszystkich, udowadniając prawdziwość chrześcijaństwa. Mówiła z taką mocą i logiką, iż wielu z tych filozofów przywiodła do wiary w Chrystusa. Miała wówczas zaledwie 18 lat.
3.Wolała męczarnie niż czcić bałwany
Wówczas roztrzęsiony i wściekły Maksymian nakazał złożyć Katarzynie i innym pojmanym chrześcijanom hołd rzymskim bożkom. Jednak niezłomna niewiasta kategorycznie odmówiła i rzekła do imperatora „Czemu chcesz nas zgubić, każąc nam oddawać cześć pustym bożkom”. Maksymian do szaleństwa rozgniewany jej uporem, skazał Katarzynę na tortury. Smagano ją żyłami wołowymi tak, że jej ciało było jedną wielką raną. Morzono ją głodem i próbowano połamać kołem jej kości. Wówczas doszło do cudownego zdarzenia, narzędzie tortur – solidne dębowe koło, które miało zmiażdżyć delikatne ciało młodej kobiety, rozleciało się w drzazgi. Do tego wielu żołnierzy i innych oprawców uczestniczących w torturach, widząc to oraz heroizm Katarzyny, nawróciło się potem na chrześcijaństwo. Ostatecznie, kiedy cesarz zrozumiał, że torturami wiary Katarzyny nie odmieni, kazał ją ściąć mieczem. Było to prawdopodobnie między rokiem 307 a 312.
4.Aniołowie zanieśli ciało Katarzyny na Synaj
Kiedy Arabowie najechali Egipt, ciało św. Katarzyny przeniesiono z Aleksandrii na Górę Synaj. Legenda mówi, że to aniołowie je tam przenieśli. Na Synaju jest klasztor wzniesiony w VI wieku (obecnie prawosławny) i kościół katolicki, do których podążają liczni pielgrzymi. Męczeństwo św. Katarzyny musiało być czymś niezwykłym, skoro jej relikwie przez tak wiele wieków do dziś, przechowuje się z ogromną czcią. Co ciekawe, 5 lat temu w barokowym sanktuarium Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny w Budsławiu (obecnie Białoruś) odnaleziono bezcenne relikwie Katarzyny Aleksandryjskiej. Kiedy Budsław zajęli bolszewicy, parafianie ukryli relikwie swojej kochanej świętej. W Polsce znajduje się około 200 kościołów pw. św. Katarzyny, zaś ponad 30 miejscowości wywodzi swoją nazwę od jej imienia.
5.Ulubienica artystów, patronką wielu zawodów
Katarzynie poświęcili swoje arcydzieła najwięksi mistrzowie pędzla i dłuta – Hans Memling, Correggio, Tintoretto, Dawid Aubert, Masolino di Panicale, Jan Provost, Caravaggio i Raffael. Jej najstarszy wizerunek (VIII wiek) znajduje się w rzymskim kościele św. Wawrzyńca. Na Zachodzie św. Katarzynę uważano ją za jedną z Czternastu Świętych Wspomożycieli. Św. Katarzyna z Aleksandrii była patronką wielu miast i związków katolickich. Jest patronką zakonu Katarzynek, miast takich jak – Nowy Targ, Dzierzgoń, nauki i uniwersytetów, w tym paryskiej Sorbony; adwokatów i notariuszy, bibliotekarzy, drukarzy, filozofów chrześcijańskich, kolejarzy, kołodziejów, literatów, mężatek, młodych dziewcząt, młynarzy, fryzjerów, modystek, mówców, piekarzy, powroźników, prządek, studentów, szwaczek, uczonych, woźniców i zecerów.
Źródła – brewiarz.pl, „Święci na każdy dzień”, niedziela.pl, katarzyna.nowytarg.org
Adam Białous
