„Nie uznawanie przez Państwo Polskie święta Trzech Króli jako święta państwowego i dzień wolny od pracy to jeden z symboli ciągłości wpływów komunistycznych w dzisiejszej Polsce”, przekonywano w 2011 roku, gdy dzięki obywatelskiej inicjatywie 6 stycznia – uroczystość Objawienia Pańskiego – stał się po raz pierwszy od 1960 roku dniem wolnym od pracy.
W ubiegły piątek w Sejmie odbyło się pierwsze czytanie projektu przygotowanego przez posłów Lewicy, według którego Wigilia byłaby dniem wolnym od pracy już w tym roku. Projekt został skierowany do dalszych prac w dwóch sejmowych komisjach – polityki społecznej i rodziny oraz gospodarki i rozwoju.
Uroczystość Objawienia Pańskiego, czyli ustawowo wolne dziś w Polsce od pracy 6 stycznia święto Trzech Króli, wiąże się nierozerwalnie z Bożym Narodzeniem, które było na początku obchodzone w tej formie. Już w III wieku tego właśnie dnia Kościół grecki obchodził święto Bożego Narodzenia, ale w treści znacznie poszerzonej: jako uroczystość Epifanii, czyli zjawienia się Boga na ziemi w tajemnicy wcielenia. Na Zachodzie uroczystość Objawienia Pańskiego datuje się od końca IV w. Od początku była obchodzona oddzielnie od Bożego Narodzenia.
Wesprzyj nas już teraz!
Od stuleci Święto Trzech Króli nieodmiennie wiąże się z tradycją wystawiania jasełek. Początkowo były one znane we Włoszech, później we Francji. W średniowieczu rozpowszechnili je franciszkanie. Tradycję wystawiania jasełek (tak jak i budowę szopek bożonarodzeniowych) zapoczątkował sam św. Franciszek z Asyżu.
Od XV/XVI w. w kościołach poświęca się w uroczystość Objawienia Pańskiego kadzidło i kredę. Kredą oznaczamy drzwi na znak, że w naszym mieszkaniu przyjęliśmy Wcielonego Syna Bożego. Piszemy na drzwiach litery K+M+B, które mają oznaczać imiona Mędrców lub też mogą być pierwszymi literami łacińskiego zdania: (Niech) Chrystus mieszkanie błogosławi – po łacinie: „Christus mansionem benedicat”.
W przedwojennej Polsce uroczystość Trzech Króli była także dniem wolnym od pracy – aż do 16 listopada 1960, kiedy ów dzień wolny został zniesiony ustawą Sejmu PRL.
Zapis nowelizacji ustawy był lakoniczny, mówił jedynie o skreśleniu liter b) i i) w art. 1 pkt. 1 ustawy z dnia 18 stycznia 1951 r. o dniach wolnych od pracy. Nowelizacja weszła w życie z dniem ogłoszenia.
We wrześniu 2010 rozpoczęto prace legislacyjne nad ponownym przywróceniem dnia wolnego. Projekt złożył wówczas wraz z przedstawicielami Komitetu Inicjatywy Ustawodawczej prezydent Łodzi Jerzy Kropiwnicki. Według niego zebrano ponad milion podpisów. Ustawa, wniesiona jako inicjatywa obywatelska, została podpisana przez prezydenta Bronisława Komorowskiego 19 listopada 2010 r.
W jej uzasadnieniu podkreślono, że Święto Trzech Króli jest najstarszym ze Świąt chrześcijańskich związanych z narodzinami Jezusa Chrystusa, obchodzonym nawet wcześniej niż Święta Bożego Narodzenia. Przypomniano, że w I i II Rzeczpospolitej dzień ten był obchodzony jako święto i był to jednocześnie dzień wolny od pracy. Dopiero po utracie niepodległości, w okresie władzy komunistycznej, decyzją PZPR święto to w wymiarze państwowym zostało zlikwidowane. Oczywiście, nadal pozostało jednym z najważniejszych świąt kościelnych.
Jednocześnie uzasadnienie projektu ustawy zwracało uwagę, że Polska nie przoduje wśród krajów Unii Europejskiej co do ilości dni wolnych od pracy w ciągu roku. Znajduje się pod tym względem [2011 r.] na miejscu 12. wśród krajów UE. „Ten bilans będzie dla polskich pracowników jeszcze bardziej niekorzystny, jeśli weźmiemy pod uwagę obowiązujący w Polsce godzinowy wymiar pracy. Takie porównanie pokazuje, że w Unii Europejskiej Polacy należą do najdłużej pracujących” – przyznano.
Wyjaśniono też, że doświadczenia przy ustanawianiu dotychczasowych, nowych dni wolnych od pracy (np. wolnych sobót) wskazują, że zwiększyły one a nie zmniejszyły wydajność gospodarczą polskich pracowników i dziś nikt już nie pamięta argumentacji przeciwników wolnych sobót. „Jak wykazują badania pozostałe dni pracy odznaczają się większą wydajnością (na poziomie co najmniej 0,5% dziennie), co zrekompensowało ograniczenie aktywności związanej z dniem wolnym. Należy się spodziewać, że podobny mechanizm zadziała po przywróceniu dnia wolnego od pracy w święto Trzech Króli”, brzmi uzasadnienie ustawy.
Dzięki decyzji parlamentu, 6 stycznia 2011 był pierwszym od 1960 r. dniem Objawienia Pańskiego wolnym od pracy.
Święto to jest również dniem wolnym od pracy w m.in. trzech landach niemieckich (Badenii-Wirtembergii, Bawarii i Saksonii-Anhalt), Austrii, na Cyprze, w Chorwacji, Finlandii, Grecji, Hiszpanii, Słowacji, Szwajcarii, Szwecji, Wenezueli i Włoszech.
Źródło: KAI
TG