Cechą charakterystyczną człowieka, którą różni się od zwierząt, jest jego rozum i wolna wola. Dlatego czynami prawdziwie ludzkimi, jakimi zajmuje się etyka, są tylko te, które wykonujemy świadomie (z udziałem rozumu) i dobrowolnie. Za takie jedynie czyny jest człowiek w całej pełni odpowiedzialny przed wszystkowiedzącym i najświętszym Bogiem, a zarazem zasługuje sobie przez nie na nagrodę lub karę.
Wolna wola jest jednym z najcenniejszych darów Bożych udzielonych człowiekowi. Ona rozstrzyga o całym kierunku naszego życia i o naszym losie w wieczności. Przez grzech pierworodny została jednak osłabioną, stała się skłonniejszą do złego, niż do dobrego, dlatego musimy ustawicznie nad nią pracować, wzmacniać ją i hartować i tak nią kierować, żeby była zawsze zgodną z wolą Bożą.
W swojej wolności jest jednak wola nasza ograniczona różnymi przeszkodami, jak nieświadomość, bojaźń, namiętność, przyzwyczajenie, przymus itp.
Ks. dr Franciszek Madeja, Nauka Religii Katolickiej, cz. II, Kraków 1941, s. 4.
