Środowiska celebryckie – aktorzy, muzycy, dziennikarze, politycy, a nawet profesorowie uniwersytetów zamiast dawać przykład kultury języka, coraz częściej raczą nas językiem rynsztoku. Ten podły wzorzec przejmują niestety młode pokolenia Polaków. Wystarczy posłuchać jak wulgarnym językiem mówią uczniowie szkoły podstawowej. Niestety, nierzadko u osób na średnim i wyższym stopniu edukacji, jest z tym jeszcze gorzej. A trzeba wiedzieć, że z definicji wulgaryzm jest wyrazem negatywnego stosunku do rzeczywistości, brakiem panowania nad emocjami, a czasem niegodziwą prowokacją. W gruncie rzeczy jest wyrazem agresji.
Totalnym nośnikiem wszelkich wzorców, dobrych i złych, jest w naszych czasach internet. Niestety również wulgarny język, jest tam w wielu miejscach promowany. Oczywiście najszybciej ten zły wzorzec językowy przejmują dzieci i nastolatkowie, którzy najwięcej czasu spędzają właśnie w wirtualnej rzeczywistości, chcąc w ten sposób poznać świat. Wystarczy wejść na jakieś internetowe fora, na których dzieci „dialogują” i wówczas chce się tylko zamknąć oczy i zatkać uszy. Podobne fale pomyj językowych obleją nas, kiedy wmieszamy się w tłumek uczniowski, rozprawiający zawzięcie na korytarzach szkolnych czy na placu przed szkołą.
Przecież dzieci nie nauczono wulgaryzmów na lekcjach języka polskiego. W niektórych domach, mogły wprawdzie nasłuchać się bluzgów rzucanych przez nieodpowiedzialnych rodziców. Ale skala problemu wulgaryzowania się języka, jest zbyt duża, by do tej swoistej infekcji mogło dojść jedynie przez to jedno źródło. Największe „gejzery”, wyrzucające wulgaryzmy, znajdują się gdzie indziej. Między innymi są nimi liczne filmy, seriale, które współcześni nastolatkowie pochłaniają jak gąbka wodę. Przeważnie mamy tu do czynienia z produkcjami amerykańskimi lub pochodzącymi z krajów zachodnioeuropejskich. Filmy te są ogólnie dostępne na popularnych serwisach VOD (m.in. Netflix, HBO, Disney).
Wesprzyj nas już teraz!
Niestety współczesnych polskich produkcji filmowych, ślepo naśladujących zachodnie, lepiej nie dawać młodzieży za wzór językowy. Jest w nich bowiem tyle złośliwych nowotworów językowych co skwarek w dobrej kaszy. Dla przykładu, gdybyśmy spędzili w kryminale, wśród osadzonych tyle czasu, ile na przykład trwa jeden z filmów Patryka Vegi, to na pewno usłyszymy tam mniej wulgaryzmów, niż w tej krajowej produkcji filmowej. To samo można powiedzieć o, lansowanych w największych telewizjach, kabaretach. Członkowie tych grup czy stand – upowcy w swoich występach zawężają środki, za pomocą których próbują rozśmieszyć ludzi, do epatowania chamstwem i wulgaryzmami.
Podobnie jest w teatrze, który nie licząc chwalebnych wyjątków, stał się tubą propagandową ideologii środowisk lewicowo-liberalnych. Teatr staje się językowym, i nie tylko językowym, ściekiem. Mówiła o tym niedawno na antenie Radia Maryja Temida Stankiewicz-Podhorecka „Publiczność skazywana jest na to, aby oglądać wulgarne przedstawienia propagujące bluźnierstwa, profanację, dewiacje homoseksualne, zoofilię, uderzanie w Kościół katolicki oraz w wartości patriotyczne” – zauważa krytyk teatralny.
Nawet tak szlachetny rodzaj sztuki jakim jest muzyka, która przecież powinna łagodzić obyczaje, również została zainfekowana ohydnym językiem tekstów pisanych do piosenek. Przykładem na to jest, wywodzący się z USA, rap (wciąż chętnie słuchany przez młodzież) który w ogromnej większości utworów bazuje na bardzo wulgarnych tekstach. Ma to oczywiście swoje złe owoce. Dowodzą tego badania socjologiczne. Naukowcy z Uniwersytetu w Pittsburghu w USA przebadali grupę 711 nastolatków w wieku 13–18 lat pod kątem ich życia seksualnego i preferowanego rodzaju muzyki. Okazało się, że osoby, które regularnie słuchały piosenek o wulgarnych, agresywnych i przesiąkniętych treściami seksualnymi tekstach, były dwukrotnie bardziej skłonne do rozpoczęcia życia seksualnego w młodocianym wieku. To później prowadziło ich zazwyczaj do podjęcia fatalnej decyzji o dokonaniu aborcji, czyli zdecydowaniu się na morderstwo własnych, poczętych dzieci.
Skoro ludzie kultury, sztuki, polityki na swoich scenach „rugają się” na prawo i na lewo, to co dopiero tak zwani zwykli ludzie wygadują w przepastnej i prawie nie cenzurowanej językowo przestrzeni internetu? Tu może demokratycznie wybluzgać się każdy, kto czuje taką potrzebę. Stąd m.in. internetowy hejt i jego ofiary, nierzadko śmiertelne. Do wyrzucania ustami szlamu, zachęca sieciowa anonimowość. Pod wulgarnymi komentarzami znajdziemy najwyżej pseudonim.
Często te same osoby, które ujadają, „rzucają mięsem” i gryzą w internecie, uzewnętrzniają swoje wewnętrzne bagno, ochoczo dołączają do pierwszej lepszej ulicznej manifestacji. Tak było podczas „czarnych marszy” czy ataków motłochu na kościoły. A jeśli ktoś chce poznać wszystkie wulgaryzmy zanieczyszczające nasz ojczysty język, to niech się wybierze na marsz równości. Od biorących udział w tym zlocie mężczyzn, kobiet i tych, którzy ciągle jeszcze zastanawiają się, która z tych płci jest ich, nasłucha się, aż mu uszy zwiędną. Tam nawet głuchym miłośnicy „kwiecistej mowy” nie odpuszczą, gdyż to co krzyczą, wypisują dodatkowo na transparentach.
Dziś bezpieczni od ohydy językowej nie jesteśmy już nawet w miejscach publicznych np. na przystanku autobusowym, idąc chodnikiem, czy robiąc zakupy w sklepie. Chociaż w tych miejscach, przed usłyszeniem przekleństw i wulgaryzmów, powinno nas chronić prawo. Artykuł 141 Kodeksu Wykroczeń mówi jasno „Kto w miejscu publicznym umieszcza nieprzyzwoite ogłoszenie, napis lub rysunek albo używa słów nieprzyzwoitych, podlega karze ograniczenia wolności, grzywny do 1500 złotych albo karze nagany”. Przekonał się o tym m.in. znany nam wszystkim (niestety) Jerzy Owsiak, który za użycie wulgaryzmów podczas swoich komentarzy głoszonych na scenie Przystanku Woodstock, został ukarany przez Policję grzywną.
Charakterystyczną rzeczą jest to, że język jakim posługuje się nasze społeczeństwo, nie tylko w debacie publicznej, ale i podczas rozmów prywatnych, staje się tym bardziej wulgarny, im bardziej odchodzi ono od wiary i kultury chrześcijańskiej.
Tym bardziej bolesne jest, kiedy wulgaryzacja języka polskiego sięga nie tylko środowisk jawnie odcinających się od naszych chrześcijańskich korzeni, ale czasem nawet osób, które działają w środowiskach związanych z Kościołem. To jakieś bezmyślne uleganie złej modzie językowej, nie ma nic wspólnego z kulturą chrześcijańską, a nawet więcej – z Ewangelią. Osoba, która używa wulgaryzmów, tylko po to by pokazać innym, jakim to niby jest nowoczesnym katolikiem, zupełnie nie jawi się jako ktoś nowoczesny, ale raczej prymitywny.
Kiedy dotykamy tu sprawy jakości naszej wiary w kontekście naszego języka, to zauważmy choć jedną rzecz pozytywną. Otóż polskie wulgaryzmy nigdy nie dotyczą sfery religijnej. Polak choć niestety potrafi plugawić swój język, to jednak rynsztokowe słowa, krajowej produkcji, w swojej warstwie znaczeniowej, nigdy nie są skierowane przeciw sacrum.
Jeszcze nie tak dawno osoby z marginesu społecznego można było rozpoznać po wulgaryzmach i tatuażach. One same tak się „przedstawiały”. Obecnie kto jest kim, nie jest tak oczywiste, gdyż mody dawniej kreowane jedynie w środowiskach przestępczych czy patologicznych, dziś są narzucane, przez różne lewicowe tuby propagandowe całym społeczeństwom. Często bierze niestety górę instynkt stadny, a nie chrześcijański personalizm, który karze człowiekowi płynąć pod prąd. Bo przecież „tylko śnięte ryby płyną z prądem”.
Czy pamiętamy jeszcze, co nam powiedział jeden z pierwszych twórców literatury polskiej – Mikołaj Rej? „A niechaj narodowie wżdy postronni znają. Iż Polacy nie gęsi, iż swój język mają”. Dziś można by powiedzieć, że niewątpliwie mają, ale czy go znają? Jak wynika z oceny Rady Języka Polskiego „Obniżyła się ranga języka polskiego jako przedmiotu nauczania. Uczniowie szkół ponadpodstawowych uznają lekcje języków obcych czy informatykę za bardziej przydatne w praktyce”.
Może to jest powodem wulgaryzacji języka – nieznajomość jego piękna. Żeby taki uczeń, jeden z drugim, miał odwagę sięgnąć, choćby po fragmenty, dzieł mistrzów ojczystego słowa, to może dostrzegł by to piękno. Może by się nawet w polskiej mowie zakochał i nie bezcześcił jej już więcej wulgaryzmami. Wiosna, która właśnie nadchodzi, to pora roku, w której najłatwiej się zakochać. Życzę więc wszystkim zakochania się w polskiej mowie.
Adam Białous
