Europejski Trybunał Praw Człowieka rozpatrzy trzy sprawy, w których zaskarża się regionalne ustawy Federacji Rosyjskiej zabraniające propagowania homoseksualizmu wśród nieletnich.
Trzej homoseksualni aktywiści: Bayev, Kiselev i Alekseyev wnieśli skargi na mocy artykułu 10 Europejskiej Konwencji Praw Człowieka, odnoszącego się do zakazu publicznych wypowiedzi dotyczących homoseksualizmu. Utrzymują oni, że wprowadzony w Rosji zakaz propagandy homoseksualnej dotyczy również „zwykłego” mówienia o homoseksualizmie i że stosuje się go niezależnie od treści oraz istoty wypowiedzi. Ich zdaniem, zakaz jest dyskryminujący i narusza również artykuł 14 Konwencji.
Wesprzyj nas już teraz!
W kwietniu 2006 roku Duma obwodu riazańskiego przyjęła ustawę o ochronie moralności i zdrowia nieletnich, która zabrania propagowania homoseksualizmu wśród dzieci i młodzieży. W 2008r. przyjęto w tym regionie ustawę o wykroczeniach administracyjnych, która wprowadziła odpowiedzialność administracyjną za propagowanie homoseksualizmu wśród nieletnich. W marcu 2009 roku Bayev przed wejściem do jednej ze szkół w Riazaniu eksponował transparenty z napisami „Homoseksualizm jest normalny” i „Jestem dumny z mojego homoseksualizmu”. Sąd orzekł, że Bayev złamał ustawę z 2008 r. i nałożył na niego grzywnę w wysokości 1500 rubli. W maju 2009 r. sąd administracyjny odrzucił jego apelację.
W 2011 roku wprowadzono w obwodzie archangielskim poprawki do ustawy o ochronie moralności i zdrowia nieletnich, zakazujące propagowania homoseksualizmu wśród nieletnich pod groźbą kar administracyjnych. Kiselev w styczniu 2012 r. stał przed wejściem do biblioteki dla dzieci w Archangielsku, trzymając transparent z napisem „Rosja ma najwyższy na świecie wskaźnik samobójstw wśród nieletnich. Ogromna część samobójców to homoseksualiści. Decydują się na ten krok ze względu na brak informacji na temat ich natury. Deputowani są dzieciobójcami. Homoseksualizm jest dobry!”, za co został zatrzymany przez policję. Kiselev otrzymał grzywnę w wysokości 1800 rubli. W marcu 2012 r. sąd rejonowy odrzucił jego apelację.
Alekseyev pikietował przed biblioteką dla dzieci w Archangielsku tego samego dnia, co Kiselev, trzymając transparent z napisem „Dzieci mają prawo wiedzieć. Wspaniali ludzie również są gejami, geje też bywają wspaniali. Homoseksualizm jest naturalny i normalny”. Został zatrzymany i musiał zapłacić 2000 rubli grzywny. W kwietniu tego samego roku Alekseyev manifestował swoje poglądy przed budynkiem rządowym w Petersburgu, trzymając baner z napisem „Homoseksualizm nie jest zboczeniem. Hokej na trawie i balet na lodzie są”. Również w tym przypadku został zatrzymany przez policję i nałożono na niego grzywnę w wysokości 5000 rubli.
Bayev i Alekseyev wnosili skargi do Sądu Konstytucyjnego Federacji Rosyjskiej, kwestionując zgodność lokalnego prawa o ochronie zdrowia i moralności nieletnich z przepisami Konstytucji, w szczególności z zasadą równego traktowania oraz wolności wypowiedzi. W styczniu 2010 r. Sąd uznał skargę za niedopuszczalną, twierdząc, że „ustawa nie przewiduje żadnych działań zmierzających do zakazu homoseksualizmu, nie zawiera jego oficjalnego potępienia, nie ma natury dyskryminującej i nie zezwala na podjęcie nieumiarkowanych działań przez władze”. Sąd Konstytucyjny zaznaczył, że homoseksualna propaganda jest „działaniem nastawionym na celowe i niekontrolowane rozprzestrzenianie się informacji, która jest w stanie doprowadzić do naruszenia moralnego i duchowego rozwoju nieletnich, przedstawiając im wypaczoną informację, że tradycyjne i nietradycyjne relacje małżeńskie są społecznie równe; pamiętać trzeba o tym, że nieletni z racji swojego wieku nie są w stanie krytycznie i niezależnie oceniać takich informacji”.
Wydane przez Trybunał oświadczenie, dotyczące przyjęcia tych trzech spraw, odwołuje się również do ustawy federalnej z dnia 29 czerwca 2013 r. nr 135-FZ w sprawie nowelizacji art. 5 Ustawy o ochronie dzieci przed treściami szkodliwymi dla ich zdrowia i rozwoju oraz w sprawie nowelizacji niektórych aktów prawnych Federacji Rosyjskiej w celu obrony dzieci przed informacjami, które negują wartości tradycyjnej rodziny. Trybunał wspomina o tym pomimo faktu, iż skargi dotyczą prawa regionalnego i pochodzą z 2009 i 2012 roku, a więc z okresu przed wejściem w życie ustawy nr 135-FZ.
Instytut Ordo Iuris prezentował już opracowanie Aliance Deffending Freedom n.t. wspomnianej ustawy federalnej z czerwca b.r. pokazujące z jednej strony stronniczy i abstrahujący od realiów charakter przekazu medialnego n.t. przyjętej regulacji, jak również jej analizę w perspektywie art. 10 EKPCz. W ustępie drugim stanowi on, że ograniczenie wolności słowa może mieć miejsce z uwagi na ochronę zdrowia i moralności innych osób (w tym przypadku dzieci). Trybunał uznaje ochronę moralności za uzasadniony cel, zwłaszcza gdy dzieci lub nieletni są ofiarami niemoralnych treści. Tym samym cel, jakim jest ochrona nieletnich przed informacjami, które mogłyby być dla nich szkodliwe, jest zgodny ze standardami Konwencji oraz orzecznictwem Europejskiego Trybunału Praw Człowieka.
Ordo Iuris
