Przedstawiony we środę raport przygotowany przez Thorbjørna Jaglanda wzbudził szerokie zainteresowanie polskich mediów. Jak się okazuje, dokument nie został poświęcony rzekomej niepokojącej sytuacji w Polsce, ale odnosi się do sytuacji wszystkich 47 krajów członkowskich Rady Europy. Bezpośrednie komentarze dotyczące Polski stanowią marginalną część opracowania.
Jak ustalili prawnicy Instytutu Ordo Iuris, w tekście raportu znajduje się zaledwie 7 odniesień merytorycznych do sytuacji Polski). Poza tym, dokument zostanie poddany dyskusji dopiero podczas 126 sesji Komitetu Ministrów 18 maja br. w Sofii, natomiast odniesienia do Polski dotyczą m.in. kwestii efektywności postępowań sądowych (s. 20 raportu) czy dostępu do pomocy prawnej (s. 27 raportu). Należy nadmienić, że w tym ostatnim przypadku Polska jest wskazywana jako przykład państwa zdającego sobie sprawę z wagi konieczności zagwarantowania pomocy prawnej w szczególności w sprawach karnych. Ustawa o pomocy prawnej przyjęta została przez Sekretarza Generalnego Rady Europy jako przykład szczegółowych rozwiązań w tym zakresie.
Wesprzyj nas już teraz!
Zdziwienie budzi zaniepokojenie Komisarza Praw Człowieka Rady Europy dotyczące zmian w ustawie o Policji, w zakresie w jakim nowelizacja rzekomo nie zapewnia odpowiednich gwarancji poszanowania tajemnicy zawodowej. Tymczasem w drodze nowelizacji ustawy o Policji, uregulowano kwestię pozyskiwania przez organy podejmujące czynności operacyjne danych objętych tajemnicą prawnie chronioną (zawodową i funkcyjną). Co więcej, także danych, które nie mogą stanowić dowodu w postępowaniu karnym. Ustawa nowelizująca wprowadziła gwarancję ochrony tej tajemnicy m.in. przez protokolarne zniszczenie materiałów posiadających dane objętych tajemnicą.
Próby eskalowania medialnego napięcia wokół raportu okazują się nieefektywne jeżeli uwzględni się fakt, że zdawkowe komentarze dotyczące Polski, a odnoszące się do wolności zgromadzeń, problematyki organów monitorujących przypadki dyskryminacji w miejscach publicznych i sektorze prywatnym oraz tajemnicy zawodowej dotyczą także m.in. odpowiednio Hiszpanii, Grecji, Księstwa Liechtenstein, a także Wielkiej Brytanii oraz Holandii. W raporcie odniesiono się również do kontrowersji wokół Trybunału Konstytucyjnego i reformy medialnej.
Uwzględniając powyższe okoliczności nie można oprzeć się wrażeniu, że standardy wynikające z ustawy – Prawo prasowe stają się luźnymi wskazówkami, których przestrzeganie coraz częściej nie odpowiada odgórnie założonej tezie.
Instytut Ordo Iuris
POz