Papież zachęcił Brazylijczyków do przezwyciężenia zniechęcenia, jakie może pojawić się w obliczu zła i niepowodzeń w misji przekazywania wiary. – Bóg idzie przy was, w żadnej chwili was nie opuszcza! Nigdy nie traćmy nadziei! Nigdy jej nie gaśmy w sercu! – zaapelował.
Gdy papież wyszedł z helikoptera i przez głośniki zapowiedziano, że „stanął na ziemi Patronki Brazylii”, rozległ się radosny okrzyk zgromadzonych – mimo zimna i deszczu – ludzi. Z lądowiska dla helikopterów Franciszek przejechał w otwartym papamobile wśród tłumu wiwatujących wiernych do bazyliki sanktuarium. Śpiewali oni pieśń, w której nieustannie powtarzały się słowa: „Witaj, papieżu Franciszku, pośród nas”. Papież całował podawane mu dzieci, m.in. siedmioletnią Isabel. Jej matka, 31-letnia Flavia dos Santos Bezerra powiedziała później dziennikarzom, że czuje się tak, jakby cała jej rodzina otrzymała papieskie błogosławieństwo.
Wesprzyj nas już teraz!
W bazylice Ojca Świętego powitał rektor sanktuarium, ks. Domingos Sávio da Silva. Następnie w kaplicy Dwunastu Apostołów, gdzie ustawiono figurkę Matki Bożej z Aparecidy, Franciszek odmówił modlitwę do Maryi, prosząc m.in. o wstawiennictwo u Boga za młodzież i Światowy Dzień Młodzieży w Rio de Janeiro. Następnie pozostał jeszcze dłuższą chwilę modląc się na stojąco, dotknął szyby osłaniającej wizerunek, przeżegnał się i złożył bukiet kwiatów.
Po procesjonalnym przejściu przez świątynię, przy jej głównym ołtarzu rozpoczęła się Msza św. pod przewodnictwem papieża. Na początku powitał go arcybiskup Aparecidy, kard. Raymundo Damasceno Assis. Przyjazd Ojca Świętego uznał za akt jego pobożności maryjnej i umocnienie wiary tysięcy pielgrzymów, przybywających tu od 1717 r., przez tego, który „przewodzi wszystkim Kościołom w miłości”, prowadząc wszystkich ku świętości. Odwiedzając Aparecidę papież symbolicznie odwiedza całą Brazylię – zauważył purpurat. Zapewnił, że wszyscy włączają się w jego modlitwę zawierzenia XXVIII ŚDM Maryi, aby spotkanie młodych z następcą Piotra umocniło ich wiarę i miłość do Jezusa, a także wzbudzi we wszystkich misyjny zapał.
Arcybiskup Aparecidy przypomniał, że Franciszek jest trzecim papieżem odwiedzającym sanktuarium. Bł. Jan Paweł II dokonał 4 lipca 1980 r. konsekracji bazyliki, zaś Benedykt XVI był tu 12 i 13 maja 2007 r. z okazji V Konferencji Ogólnej Episkopatu Ameryki Łacińskiej i Karaibów.
Podarował Ojcu Świętemu kopię figurki Matki Bożej z Aparecidy, która stała potem przy ołtarzu w czasie całej Mszy, w zamian zaś otrzymał w prezencie kielich mszalny. Zaznaczył przy tym, że czarny kolor figurki bywa interpretowany jako odniesienie do cierpień ludzi ubogich i wykluczonych, szczególnie czarnoskórych, w ciągu dziejów Brazylii. Pobudza to nieustannie Kościół do zaangażowania na rzecz ubogich i do tego, by sam był ubogi, gdyż dzięki temu stanie się wolny i będzie mógł służyć swemu Panu i Jego Ewangelii.
– Za pośrednictwem tego podarowanego wizerunku, proszę Matkę Bożą w imieniu narodu brazylijskiego, by towarzyszyła i błogosławiła posłudze Waszej Świątobliwości. Ale pragnęlibyśmy także, by myśl, uczucia, a zwłaszcza modlitwy papieża towarzyszyły wielkiemu narodowi brazylijskiemu, aby – sprawiedliwy i braterski – wzrastał w pokoju.
W homilii Franciszek przypomniał, że przed sześciu laty w sanktuarium w Aparecidzie odbywała się V Konferencja Ogólna Episkopatu Ameryki Łacińskiej i Karaibów. Jej uczestnicy mieli świadomość, że wspierani są prostą wiarą pielgrzymów. Wskazał, iż od Maryi uczymy się prawdziwego bycia uczniem Chrystusa.
Odnosząc się do Światowego Dnia Młodzieży – głównego motywu swej pielgrzymki Ojciec Święty zaznaczył, że przybywa do Maryi, prosząc aby pomogła pasterzom Ludu Bożego, rodzicom i wychowawcom w przekazywaniu młodym tych wartości, które uczyniłyby ich twórcami narodu i świata bardziej sprawiedliwego, braterskiego i solidarnego. Wskazał w związku z tym na trzy postawy: zachowanie nadziei, pozwolenie, by Bóg nas zaskakiwał i życie w radości.
Nawiązując do drugiego czytania mszalnego z 12. rozdziału Księgi Apokalipsy papież zauważył, że w ludzkim życiu jest wiele trudności, ale niezależnie od tego, jak wielkie mogą się wydawać, Bóg nigdy nie dopuszcza, aby nas pogrążyły. Zachęcił do przezwyciężenia zniechęcenia, jakie może pojawić się w obliczu zła i niepowodzeń w misji przekazywania wiary. – Bóg idzie przy was, w żadnej chwili was nie opuszcza! Nigdy nie traćmy nadziei! Nigdy jej nie gaśmy w sercu! – zaapelował. Zauważył, że choć zło realnie istnieje, to najsilniejszy jest Bóg i Bóg jest naszą nadzieją. Dzieje się to pomimo faktu, że dziś wszyscy po trosze, a także młodzież, ulegają fascynacji wieloma bożkami, zajmującymi miejsce Boga. Wezwał, aby być światłami nadziei, pozytywnie patrzeć na rzeczywistość. Papież zachęcił do umacniania wielkoduszności, charakterystycznej dla ludzi młodych, prowadzenia ich, by stali się budowniczymi lepszego świata. Podkreślił, że są oni potężną siłą dla Kościoła i społeczeństwa. Potrzebują nie tylko rzeczy, ale przede wszystkim, aby im zaproponowano te wartości niematerialne, które są duchowym sercem narodu, pamięcią narodu: duchowość, wielkoduszność, solidarność, wytrwałość, braterstwo, radość. Wartości te mają swe najgłębsze korzenie w wierze chrześcijańskiej – zaznaczył Ojciec Święty.
Nawiązał do historii sanktuarium w Aparecidzie, gdzie trzech rybaków po bezowocnym dniu, w którym nie udało się im złowić ryb, w wodach rzeki Parnaíba znalazło figurkę Matki Bożej Niepokalanie Poczętej. Wskazał, że Bóg wciąż zadziwia, zachowując dla nas zawsze to, co najlepsze. – Zaufajmy Bogu! Z dala od Niego wyczerpuje się wino radości, wino nadziei. Jeżeli zbliżamy się do Niego, jeśli przebywamy z Nim, wówczas to, co wydaje się zimną wodą, co jest trudnością, grzechem, przemienia się w nowe wino przyjaźni z Nim – stwierdził Ojciec Święty.
Zachęcił też do życia w radości, wypływającej z podążania w nadziei. – Chrześcijanin jest radosny, nigdy nie jest smutny. Jest z nami Bóg. Mamy Matkę, która zawsze oręduje za życiem swoich dzieci – wskazał Franciszek. Przypomniał, że w Jezusie pokonane zostały grzech i śmierć. Dlatego chrześcijanin nie może być pesymistą. – Jeśli jesteśmy naprawdę zakochani w Chrystusie i czujemy, jak bardzo On nas kocha, to nasze serce „rozpali się” tak wielką radością, że udzieli się ona tym, którzy żyją blisko nas – stwierdził papież.
W modlitwie wiernych, przeplatanej wezwaniem: „Pani Objawiona, wstawiaj się za nami do Boga”, modlono się m.in. o to, by Kościół coraz bardziej angażował się w życie ludzi ubogich, a także o to, by biskupi, prezbiterzy i diakoni, zakonnicy i zakonnice byli wrażliwi na potrzeby ludzi.
Mszę z Franciszkiem koncelebrowali m.in. kardynałowie: Raymundo Damasceno Assis z Aparecidy, Tarcisio Bertone (sekretarz stanu Stolicy Apostolskiej), Marc Ouellet (prefekt Kongregacji ds. Biskupów) i João Braz de Aviz (Brazylijczyk, prefekt Kongregacji ds. Instytutów Życia Konsekrowanego i Stowarzyszeń Życia Apostolskiego) z Watykanu.
Po Komunii św. papież zawierzył siebie Matce Bożej z Aparecidy. Oddał jej swe myśli, język i serce, aby służyły jej chwale. Poprosił też o wsparcie w słabości oraz o pomoc we wszystkich potrzebach duchowych i doczesnych, szczególnie zaś w godzinie śmierci. Następnie okadził figurkę Matki Bożej, po czym trzymając ją w rękach udzielił końcowego błogosławieństwa zebranym, którzy zaczęli wołać” „Niech żyje Matka Boża z Aparecidy”.
Początkowo niosąc samemu otrzymaną figurę, wyraźnie wzruszony papież zaczął iść przez bazylikę. Zatrzymał się przy chorych na wózkach inwalidzkich (było wśród nich dwóch biskupów), witał się z dziećmi, serdecznie ucałował parę swoich znajomych, chwilę rozmawiał i wymieniał uściski z przedstawicielami religii niechrześcijańskich: judaizmu i islamu oraz różnych Kościołów chrześcijańskich. [W programie papieskiej wizyty nie ma osobnego spotkania ekumenicznego ani międzyreligijnego – KAI]. Uścisnął także dłoń dyrygenta, dziękując orkiestrze i chórowi, który zapewniły muzyczną oprawę liturgii. Następnie wyszedł na balkon bazyliki, by pozdrowić wiernych moknących na zewnątrz, którzy zgotowali mu owację. – Niech was błogosławi Matka Boża z Aparecidy! – powiedział po hiszpańsku. Zapytał, czy matka może zapomnieć o swych dzieciach, na co zebrani opowiedzieli gromkim „Nie!”. – Ona o nas nie zapomina – dodał Franciszek, wskazując na bazylikę, po czym wszystkich jeszcze raz pobłogosławił figurą Matki Bożej.
Z sanktuarium Ojciec Święty w papamobile przejedzie wąskimi ulicami Aparecidy do pobliskiego seminarium Dobrego Jezusa. Pobłogosławi tam obraz św. Antoniego de Santany Galvão (znanego w Brazylii jako Frei Galvão), kanonizowanego przez Benedykta XVI w São Paulo w 2007 r.). Wizerunek ten znajdzie się w sanktuarium w Guaratinguetá – rodzinnym mieście świętego, sąsiadującym z Aparecidą.
Po obiedzie, zjedzonym w towarzystwie orszaku papieskiego, biskup tego regionu i seminarzystów, Franciszek odleci helikopterem na odległe o niespełna 80 km lotnisko w São José dos Campos, skąd wróci samolotem do Rio de Janeiro. Tam wieczorem odwiedzi szpital św. Franciszka w dzielnicy Tijuca.
Dla Ojca Świętego pielgrzymka do Aparecidy była powrotem do miejsca, w którym był jako arcybiskup Buenos Aires w 2007 r. Uczestniczył tam wówczas w V Konferencji Ogólnej Episkopatu Ameryki Łacińskiej i Karaibów. Przewodniczył też redakcji końcowego Dokumentu z Aparecidy, który zapoczątkował wielką misję kontynentalną.
KAI
