Najwcześniejsze świadectwa kultu liturgicznego Opiekuna Pana Jezusa pochodzą z VIII wieku, a dotyczą Bliskiego Wschodu. Już jednak od IX wieku w dniu 19 marca św. Józefa czcili benedyktyni. Świadectwem tego są zachowane księgi liturgiczne. W XIV wieku do mnichów dołączyły młodsze zakony: serwitów i franciszkanów.
Popularność kultu sprawiła, że w XV wieku Ojciec Święty Sykstus IV (1471-1484) ustanowił w tymże dniu święto ku czci św. Józefa. Z kolei w 1621 r. papież Grzegorz XV zaliczył je do świąt obowiązkowych. Obecnie obchodzimy je jako uroczystość. Dodajmy, że w Polsce Oblubieńca Maryi czcimy w marcowym terminie od XIII wieku.
Jednak to nie jedyny dzień w roku poświęcony opiekunowi Pana Jezusa. W latach 1956-1970 Kościół obchodził 1 maja święto Józefa Rzemieślnika. Na fali reform posoborowych zostało ono zdeklasowane do rzędu wspomnień dowolnych.
Wesprzyj nas już teraz!
Warto zaznaczyć, że w XVII i XVIII wieku Kościół w Polsce czcił św. Józefa także w inne dni roku. Ówczesne książeczki do nabożeństwa obok marcowego wymieniają następujące święta:
– Zaślubin Józefa z Maryją (23 stycznia)
– Ucieczki do Egiptu (w niedzielę zapustną przed środą popielcową)
– Znalezienia Pana Jezusa w świątyni (w Niedzielę Białą, pierwszą po Wielkanocy)
– Śmierci św. Józefa (w trzecią niedzielę po Wniebowzięciu NMP)
– Oczekiwania przez św. Józefa z Maryją na narodzenie Pana Jezusa (w ostatnią niedzielę Adwentu)
W XIX wieku, na prośbę przełożonych 23 zakonów papież bł. Pius IX wprowadził odrębne święto liturgiczne – Opieki św. Józefa, obchodzone w trzecią niedzielę po Wielkanocy. Św. Pius X przeniósł je na drugą środę po Wielkanocy, podnosząc przy tym do rangi święta I klasy. W 1956 roku papież Pius XII, zastąpił je świętem Józefa Rzemieślnika.
Jak podkreślał ks. Tarsycjusz Sinka, święta ku czci Oblubieńca NMP, zwłaszcza to główne, marcowe, obchodzone były w naszej ojczyźnie z bogatą oprawą dewocyjną, na którą składały się: nowenny, septenny, oktawy. Dbały o to bractwa św. Józefa.
W Polsce szczyt popularności kultu św. Józefa przypadł na XVII i XVIII wiek. Obecnie, po dłuższym regresie, notowany jest wzrost zainteresowania nabożeństwem do Oblubieńca Maryi. Do sanktuarium w Kaliszu, gdzie czczony jest cudowny obraz Świętej Rodziny, przybywają liczni pielgrzymi.
Adam Kowalik/ oprac. FA
Święty Józef, wróg „współczesności”. Czego uczy nas Opiekun Świętej Rodziny?
