W niedzielę 14 lipca 2024 w Krynicy Morskiej odbyły się społeczne obchody upamiętnienia księdza Sylwestra Zycha w 35. rocznicę jego śmierci. Odprawiona została Msza Św., wygłoszono wykład i odsłonięto tablicę pamiątkową. Wydarzenia te zwieńczyły ośmioletnie działania zmierzające do godnego upamiętnienia księdza Sylwestra Zycha.
11 lipca 1989 roku w Krynicy Morskiej został zamordowany ks. Sylwester Zych. Był kapelanem opozycji antykomunistycznej, więzionym i prześladowanym przez reżim. Ks. Sylwester Zych spodziewał się, że zostanie zabity: komunistyczne służby dawały mu to wyraźnie do zrozumienia. Jak powiedział Jacek Gierwatowski, prezes Stowarzyszenia Elbląscy Patrioci i główny organizator akcji:
„Ksiądz Zych zginął już po obradach Okrągłego Stołu. Został zamordowany podwójnie: zabito go fizycznie, ale postarano się zniszczyć również pamięć po nim. Zrobiono z niego pijaka: ukazał się paszkwil przekonujący, że wypłynął statkiem z Braniewa, poszedł do speluny w Krynicy, wpadł w krzaki jeżyn… Dlatego miał rzekomo 54 obrażenia, w tym połamane żebra. A przede wszystkim – ślady po wkłuciach igieł. Po prostu oprawcy wstrzyknęli mu alkohol. Śledztwo zostało bardzo szybko zakończone i umorzone. Materiały zniszczono. Wszystko wskazuje jednak na to, że zbrodni w Krynicy Morskiej dokonało komunistyczne komando śmierci, które zwalczało Kościół katolicki.”
Wesprzyj nas już teraz!
Niedzielne uroczystości odbyły się w kaplicy parafialnej w Krynicy Morskiej, przy udziale proboszcza o. Franciszka Tołczyka OFMCap oraz o. Piotra Twardeckiego SJ. Odprawiona została Msza Św., po której odbył się wykład historyka Jarosława Kłosowskiego przedstawiający życiorys ks. Sylwestra Zycha. Po wykładzie uczestnicy udali się na odsłonięcie tablicy pamiątkowej, umieszczonej na ścianie kaplicy. W uroczystości wzięły udział m.in. siostry księdza Sylwestra Zycha – Alicja Zych-Kasienko oraz Danuta Regulska, które odsłoniły tablicę. Głos zabrali również m.in. prezes Fundacji Wdzięczności Niepokornym im. ks. Sylwestra Zycha Radosław Marek Gawroński z Grodziska Mazowieckiego oraz Andrzej Stryjewski, syn Żołnierza Wyklętego Wiktora Stryjewskiego, skazanego przez komunistyczne sądy na wyrok śmierci. Było to nawiązanie do tego, że pomimo odległych od siebie dat (1951 i 1989) polscy patrioci dalej byli mordowani. W odsłonięciu tablicy wzięła udział także burmistrz Krynicy Morskiej Sylwia Szczurek.
Uczestnicy obchodów udali się następnie w stronę centrum Krynicy Morskiej, aby zobaczyć miejsca, w których doszło do morderstwa ks. Sylwestra Zycha. W miejscu dawnego dworca PKS, gdzie znaleziono ciało księdza, zapalono znicze oraz złożono kwiaty. Jak mówi Jacek Gierwatowski:
„Teren dawnego dworca PKS to miejsce, od którego zaczęło się upamiętnianie ks. Sylwestra Zycha poprzez umieszczanie na ogrodzeniu zalaminowanej kartki z informacjami o zbrodni, która miała tutaj miejsce. Pierwsze kartki były zrywane bardzo szybko, już po 2-3 dniach, ale dzięki determinacji Elbląskich Patriotów były regularnie uzupełniane i z czasem pozostały na stałe na ogrodzeniu. W końcu po latach ks. Sylwester Zych doczekał się pamiątkowej tablicy, a pamięć o nim godnej uroczystości.”
Stowarzyszenie Elbląscy Patrioci w sposób szczególny dziękuje za pomoc przy organizacji uroczystości: Markowi Gawrońskiemu z Fundacji Wdzięczności Niepokornym, o. Franciszkowi Tołczykowi, proboszczowi parafii w Krynicy Morskiej, o. Piotrowi Twardeckiemu SJ z Gdyni, panu Zbigniewowi Dziewulakowi, historykowi Jarosławowi Kłosowskiemu, oraz „Wilkowi Morskiemu” Andrzejowi M. Żakowi, a także delegacjom przybyłym na uroczystości: Fundacji Wdzięczności Niepokornym im. ks. Sylwestra Zycha, Środowisku Patriotycznemu Polski Północnej, NSZZ „Solidarność” Ziemi Elbląskiej i innym.
Wydarzenie zostało zorganizowane przez Stowarzyszenie Elbląscy Patrioci oraz Andrzeja M. Żaka „Wilk Morski” w ramach współpracy Środowiska Patriotycznego Polski Północnej.
Organizator uroczystości dziękuje portalowi PCh24.pl za patronat medialny.
Tekst i zdjęcia:
Stowarzyszenie Elbląscy Patrioci