W Blato na wyspie Korcula w Chorwacji 16 sierpnia – po wielu latach zabiegów rodzin ofiar reżimu komunistycznego – odbył się mający wymowne znaczenie pogrzeb trzech mężczyzn zamordowanych w 1943 roku. Biskup Dubrownika, ks. Uzinic Mate, który przewodniczył uroczystościom żałobnym przypomniał, że pogrzeb Petara Sardelica Fire, Mirko Sardelica Fire i Dusana Separovica Burcina przenosi obecnych 69 lat wstecz do dnia św. Rocha, kiedy zostali zamordowani – podobnie jak wiele innych ofiar komunistycznych czystek, złożonych później w studni skalnej Paklenica.
Wydarzenie to służy jako silne i rozpaczliwe przypomnienie zbrodni, które do tej pory nie zostały osądzone. Bp Uzinic, który przewodniczył uroczystościom pogrzebowym, zachęcał do dalszego podejmowania starań, by ekshumowano i zidentyfikowano wszystkie osoby zamordowane przez oprawców komunistycznych. – Niech to, co zrobiliśmy dla nich, a oni są tylko kroplą w morzu, będzie zachętą dla nas tu zgromadzonych, by nie rezygnować ze starań, aby każda ofiara otrzymała swoje imię… , a jeśli ekshumacja i pogrzeb jak ten nie są możliwe, to starajmy się co najmniej o przyzwoite oznakowanie grobu, jako znaku upamiętniającego tamte wydarzenia. Tylko w ten sposób będziemy mogli zaprzestać tworzenia mitów i żyć w urojeniu, które są potencjalnie groźne i które mogą sprawić, że historia znowu się powtórzy. „
Wesprzyj nas już teraz!
Hierarcha podkreślił, że chociaż osądzenie i skazanie oprawców w większości przypadkówbyć może jest niemożliwe, to jednak należy poszukiwać prawdy o minionych wydarzeniach.
Niestety, jak podkreślają rodziny ofiar komunistycznych czystek, obecna władza systematycznie dąży do minimalizacji i tuszowania prawdy o zbrodniach oraz do chronienia oprawców. Bardzo rzadko udaje się doprowadzić do ekshumacji i identyfikacji szczątek osób, będących ofiarami komunistów. W mediach zaś panuje zmowa milczenia i nie wspomina się w ogóle o wydarzeniach takich jak to z przed kliku dni.
Doczesne szczątki braci Petara i Mirko Sardelica Fire oraz Dusana Separovica Burcina ekshumowano ze studni Paklenica pod koniec 2011, po wieloletnich zabiegach członków rodziny, którzy chcieli dać im godne pożegnanie i pochówek.
Rodziny ofiar wyraziły głęboką wdzięczność Stowarzyszeniu Speleologów „Spivnik,” które przeszukało studnię skalną o głębokości 40 metrów. Podziękowały także byłemu ministrowi spraw wewnętrznych Tomislavovi Karamarko, który jako pierwszy polityk przybył na miejsce zbrodni, by oddać cześć ofiarom. Karamrko jest obecnie szefem Chorwackiej Unii Demokratycznej (HDZ), największej partii opozycyjnej. To on m.in. podjął decyzję o wysłaniu do Paklenicy specjalnej jednostki policji do ekshumacji szczątków i wyznaczył biegłych sądowych, którzy zidentyfikowali ofiary.
Wg historyków w Chorwacji istnieje ponad 850 masowych grobów ofiar zbrodni komunistycznych odkrytych m.in. w okolicach tzw. studni Paklenica w pobliżu Blato i na wyspie Korcula. W swojej najnowszej książce prof. Jospi Jurcevic ujawnia dowody istnienia ponad 1700 masowych grobów na terenie byłej Jugosławii: 600 w Słowenii, 850 w Chorwacji, 90 w Bośni i Hercegowinie oraz 190 w Serbii.
Prof. Jurcevic podkreśla, że około 89 proc. szczątków należy do ofiar zbrodni komunistycznych, 8 proc. wciąż jest nieudokumentowana. Pozostały odsetek stanowią ofiary zbrodni czetników, Niemców i Włochów.
To co w tej historii przeraża wg. prof. Iny Vukic to fakt, że z 850 grobów w Chorwacji tylko 24 zostały częściowo lub całkowiciez badane. Według prof. Jurcevica prace badawcze prowadzono przed 2000 r., zanim prezydentem został komunista Stjepan Mesic. Po tym terminie wszystkie badania w masowych grobach zostały zakończone.
Źródło: inavukic.com, Agnieszka Stelmach
