Podczas piątkowych uroczystości w Pałacu Prezydenckim wręczono noty identyfikacyjne m.in. rodzinom trzech ofiar komunistycznych zbrodni, których szczątki odnaleziono wskutek pierwszej w Polsce udokumentowanej ekshumacji Żołnierzy Niezłomnych, którą przeprowadzono w 1996 roku na terenie lasu izabelińskiego nieopodal Białegostoku.
W piątek noty identyfikacyjne otrzymały m.in. rodziny żołnierzy Zrzeszenia Wolność i Niezawisłość: Piotra Tomaszyckiego „Gałązki” oraz Czesława Guzieniuka „Gałęzi”, a także rodziny Konstantego Kuźmickiego.
Wesprzyj nas już teraz!
W październiku 2013 roku na zlecenie Oddziałowej Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu w Białymstoku, zostały pobrane próbki DNA z 8 szkieletów Żołnierzy Niezłomnych, spoczywających od roku 1996 na Cmentarzu Wojskowym w Białymstoku. Czynności tych dokonali genetycy z Polskiej Bazy Genetycznej Ofiar Totalitaryzmów. Były to pierwsze badania porównawcze DNA prowadzone na profilach genetycznych, uzyskanych ze szczątków Żołnierzy Niezłomnych, odkrytych na terenie województwa podlaskiego.
Do badań porównawczych Niezłomnych z Lasu Izabelińskiego koło Olmont, użyto materiału DNA pobranego m.in. od członków rodzin bohaterów, którzy otrzymali wyroki śmierci wydane przez komunistyczne sądy w Białymstoku i dawnym województwie białostockim.
Pierwszej w Polsce w pełni udokumentowanej i zatwierdzonej przez urzędy państwowe ekshumacji Żołnierzy Niezłomnych, rozstrzelanych i pochowanych w dole śmierci w lesie Izabelińskim koło Olmont, dokonał zawiązany w Białymstoku Społeczny Komitet Ekshumacji i Pochówku Zamordowanych Żołnierzy Polski Podziemnej.
Podczas ekshumacji jamy grobowej, oprócz kompletnych szkieletów 8 Żołnierzy Niezłomnych, znaleziono również m.in. guziki wojskowe z orłem w koronie oraz łuski naboi produkcji rosyjskiej z roku 1945. Odnalezione wskutek ekshumacji szczątki ośmiu Żołnierzy Niezłomnych przekazano do Zakładu Medycyny Sądowej. Każdy z ośmiu szkieletów został opisany oddzielnym protokołem. Z opinii zawartych w protokołach dowiadujemy się m.in. że wszyscy zamordowani byli mężczyznami w wieku 25 – 35 lat i zginęli od strzału w tył głowy. „Stwierdzone uszkodzenia w obrębie czaszki świadczą o tym, że przyczyną zgonu denata był postrzał głowy, czaszki” – piszą biegli. Najpewniej egzekucji dokonano nad jamą grobową. Ofiary w chwili śmierci znajdowały się w pozycji klęczącej z rękoma związanymi z tyłu.
Badania szczątków wykazały też, że komunistyczni oprawcy zadali ofiarom także inne rany. „Badany został również postrzelony w ramię lewe”, „stwierdzono złamanie żeber, trzonu kości promieniowej”. „Złamania powstały w następstwie użycia narzędzia twardego, tępego, mogło powstać przed śmiercią” – pisano w protokołach. W jednym z nich stwierdzono, że śmierć nastąpiła wskutek aż trzykrotnego strzału w tył głowy.
Piotr Tomaszycki urodził się 1 kwietnia 1926 r. w Sokółce. W kwietniu 1946 r. wstąpił do oddziału Zrzeszenia WiN dowodzonego przez Stanisława Biziuka ps. „Sokół”. Tomaszycki nawiązał także kontakt z oddziałem Zrzeszenia WiN Stefana Ejsmonta ps. „Wir”. Brał udział w akcjach wymierzonych przeciwko funkcjonariuszom resortu bezpieczeństwa i żołnierzom sowieckim, a także zajmował się kolportowaniem podziemnej prasy. Aresztowali go funkcjonariusze PUBP w Sokółce w nocy z 20 na 21 sierpnia 1946 r. Wojskowy Sąd Rejonowy w Białymstoku skazał go w trybie doraźnym na karę śmierci. Wyrok wykonano 10 października 1946 r. na terenie lasu Izabelińskiego w okolicy Olmont nieopodal Białegostoku.
Konstanty Kuźmicki urodził się 18 marca 1918 r. w miejscowości Szereszów (obecnie na terenie Białorusi). Na karę śmierci został skazany także przez Wojskowy Sąd Rejonowy. Wyrok wykonano 10 października 1946 r.
Z kolei Czesław Guzieniuk ps. „Gałąź” urodził się 3 maja 1925 r. w miejscowości Brukowo i był synem Józefa i Anieli z d. Białous. W styczniu 1946 r. za pośrednictwem swojego brata Edmunda, wstąpił do oddziału terenowego Zrzeszenia Wolność i Niezawisłość o krypt. „Peluszka”, działającego na terenie gminy Suchowola, którym dowodził Jan Hońko ps. „Pług”. Aresztowany 7 sierpnia 1946 r. przez funkcjonariuszy Powiatowego Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego w Sokółce, a następnie skazany na karę śmierci, którą wykonano 10 października 1946 r.
Adam Białous/WMa
