Jak modlić się o dobrą śmierć? I dlaczego współczesna europejska kultura promuje eutanazję, ukrywając nazistowskie konotacje tego procederu? O tym mówił filozof i etyk z UKSW, ks. prof. Andrzej Kobyliński.
– Dobra śmierć to z pewnością taka, która przychodzi w odpowiednim czasie, gdy mieliśmy możliwość się do niej przygotować, czyli nie jest śmiercią nagłą i niespodziewaną, po życiu spełnionym i udanym, w poczucie wdzięczności Bogu za przeżyty czas, w otoczeniu krewnych i znajomych. Umieranie, które nie jest obarczone nadmiernym i zbyt długim cierpieniem, można uznać za łaskę dobrej śmierci – powiedział kapłan w rozmowie z KAI.
Jak przypomniał, chrześcijaństwo doskonale to rozumiało.
Wesprzyj nas już teraz!
– W średniowieczu istniało łacińskie pojęcie „ars bene moriendi”, czyli sztuka dobrego umierania. Pisano różne utwory literackie, które przybliżały ludziom obraz dobrej śmierci. Warto przywołać znane utwory, takie jak Pieśń o Rolandzie z XI wieku czy Legenda o św. Aleksym z XV wieku. W tego rodzaju dziełach literackich opisywano szczegóły, które powinny towarzyszyć osobie umierającej, aby umieranie było dobre. Przygotowywano także specjalne zalecenia dla duchownych, jak się powinni modlić, w jaki sposób powinni towarzyszyć umierającemu, aby przygotować jego duszę do oddzielenia się od ciała i połączenia z Bogiem. Ta refleksja wśród chrześcijan o sztuce dobrego umierania była bogata i żywa. Natomiast dzisiaj temat dobrej śmierci w dużym stopniu zniknął z naszego życia społecznego – dodał.
– W Europie i w całych zachodnim kręgu kulturowym żyjemy w świecie konsumpcji, a nasze myślenie jest coraz bardziej zdominowane przez doczesność, a nie wieczność. Dzisiaj ludzie pytani o to, jak wyobrażają sobie koniec własnego życia, najczęściej mówią, że chcieliby umrzeć we śnie. Pragną śmierci nagłej, niespodziewanej, bez świadomości umierania. To pokazuje, że większość ludzi chce takiej śmierci, która jest niezgodna z chrześcijańskim pojmowaniem dobrego umierania – wyjaśnił kapłan.
– Przecież od stuleci śpiewamy w suplikacjach jakże przejmujące i mądre słowa: „Od powietrza, głodu, ognia i wojny, wybaw nas Panie! Od nagłej i niespodzianej śmierci, zachowaj nas Panie!” Szkoda, że obecnie bardzo rzadko towarzyszy nam autentyczne pragnienie dobrego przygotowania się na odejście z tego świata – przypomniał.
Ksiądz powiedział, że sam modli się o dobrą śmierć.
– Gdy człowiek przekroczy 50 lat, powinien zacząć poważnie myśleć o śmierci. Powiem, jak ja się modlę. Otóż proszę Boga, aby moje świadome umieranie, gdy nadejdzie, nie trwało zbyt długo. Chciałbym się do śmierci dobrze przygotować, podsumowując własne życie i zostawiając po nim ślad duchowy i intelektualny – powiedział.
– W moim pragnieniu dobrej śmierci jest także troska o to, żeby moja starość i niedołężność nie stanowiły ciężaru dla moich bliskich. Moje najgłębsze pragnienie i szczera modlitwa dotyczą tego, żeby moje umieranie, gdy przyjdzie na to czas, nie było obarczone nadmiernym cierpieniem. Chciałbym, żeby moja śmierć stanowiła naturalne i harmonijne zwieńczenie życia – tak jak pisał Rainer Maria Rilke: „Każdemu daj śmierć jego własną, Panie. Daj umieranie, co wynika z życia, gdzie miał swą miłość, cel i biedowanie” – dodał.
Ksiądz zwrócił też uwagę na narastającą promocję eutanazji, którą określa się też innymi pojęciami, tak, by ukryć nazistowskie konotacje historyczne.
– Mamy rewolucję językową. W związku z tym, że eutanazja posiada wiele negatywnych skojarzeń, szczególnie jeśli chodzi o niemiecką III Rzeszę i przymusową eutanazję osób z niepełnosprawnościami i chorych psychicznie, dzisiaj są promowane takie pojęcia synonimiczne jak pomoc w umieraniu, wspomagane samobójstwo, przerywanie życia na życzenie, samobójstwo wspomagane medycznie. Jeśli w różnych krajach są przyjmowane w ostatnich latach ustawy regulujące skracanie życia, to nie ma w nich wyrażenia „eutanazja”, ale będą obecne wcześniej wymienione wyrażenia synonimiczne – podkreślił.
Źródło: KAI
Pach
