Uczestnicy Synodu Biskupów dla Amazonii odnowili tzw. „Pakt z katakumb” dla ubogiego Kościoła. W taki sposób zaktualizowali gest uczestników II Soboru Watykańskiego, którzy w 1965 roku sygnowali dokument, w którym zobowiązali się do umieszczenia ubogich w centrum ich posługi. Odnowienie paktu odbyło się w miejscu, gdzie pierwotnie został on podpisany, czyli w rzymskich Katakumbach św. Domitylli. Jednak nowy dokument nie mówi tylko o ubóstwie. Znalazły się w nim bowiem odwołania do m.in. ekologii czy ekumenizmu.
Przyjęty dokument nosi tytuł: „Pakt z katakumb dla wspólnego domu. Dla Kościoła o amazońskim obliczu, ubogiego i służebnego, profetycznego i miłosiernego”. Przypomniano w nim, że uczestnicy synodu dzielą radość z życia pośród wielu ludów tubylczych, ludzi zamieszkujących nad rzekami, migrantów i wspólnot zajmujących peryferie wielkich miast. Sygnatariusze dokumentu piszą: „razem z nimi doświadczamy mocy Ewangelii, która działa w najmniejszych. Spotkanie z tymi ludami wzywa nas do życia w prostocie, dzielenia się i wdzięczności”.
Wesprzyj nas już teraz!
W 15-punktowym pakcie znajduje się m.in. zobowiązanie do obrony puszczy amazońskiej, życia według ekologii integralnej, a także odnowienia opcji preferencyjnej na rzecz ubogich i wspierania ludów tubylczych w tym, by mogły zachować swą ziemię, kulturę, języki, historię, tożsamość i duchowość.
Sygnatariusze paktu zobowiązują się ponadto do przezwyciężenia w swych wspólnotach i diecezjach wszelkiego rodzaju przejawów mentalności kolonialnej i ujawniania wszelkich form przemocy i agresji wobec ludów tubylczych. Zobowiązują się także do przepowiadania wyzwalającej nowości Ewangelii Jezusa Chrystusa, podejmowania ekumenicznych działań ewangelizacyjnych, oraz troski o to, by „duszpasterstwo odwiedzin” zostało przekształcone w Amazonii w „duszpasterstwo obecności”.
Odnowiony „Pakt z Katakumb” został podpisany po uroczystej Eucharystii, którą w podziemiach bazyliki świętych męczenników Nereusza i Achillesa sprawował kard. Claudio Hummes, który jest relatorem generalnym Synodu Biskupów. Dokument sygnowało ok. 150 ojców synodalnych, głównie z Brazylii, Ekwadoru i Kolumbii, a także audytorów, ekspertów i gości. W uroczystości uczestniczyli również przedstawiciele wspólnot amazońskich, którzy w czasie trwania synodu animują w Rzymie szereg inicjatyw pod hasłem „Amazonia, nasz wspólny dom”.
Sygnatariusze paktu zobowiązali się bronić dżungli amazońskiej w obliczu „ekstremalnego zagrożenia globalnym ociepleniem i wyczerpaniem zasobów naturalnych”. Uznali przy tym, że nie jesteśmy „właścicielami Matki Ziemi, lecz jej synami i córkami, powstałymi z prochu ziemi”. Stąd wypłynęło zobowiązanie do „życia według ekologii integralnej”.
Wedle paktu, lokalne kościoły mają być ukierunkowane na ubogich, zwłaszcza na rzecz ludów tubylczych i gwarantować im prawo do tego, aby to oni byli „protagonistami w społeczeństwie i w Kościele”. Sygnatariusze zaś mają wspomagać ich w zachowaniu tożsamości kulturowej, także na arenie międzynarodowej. Gdy zaś mowa o porzuceniu postaw kolonialnych, pojawia się też zapis o „pełnym szacunku dialogu ze wszystkimi tradycjami duchowymi” oraz „denuncjowaniu” wszelakich form agresji „przeciwko autonomii i prawom ludności tubylczej, ich tożsamości, terytoriom i sposobom życia”.
Uczestnicy paktu chcą „ekumenicznie kroczyć z innymi wspólnotami chrześcijańskimi w inkulturowanym i wyzwalającym głoszeniu Ewangelii oraz wspólnie z innymi religiami i ludźmi dobrej woli kroczyć na drodze solidarności z ludami tubylczymi, ubogimi i mniejszymi, broniąc ich praw i broniąc nasz Wspólny Dom”. Deklarują też wprowadzanie w lokalnych kościołach „synodalnego stylu życia”.
Chcą też jak najszybciej uprawomocnić istniejące we wspólnotach posługi. Chodzi o liderów pastoralnych, katechistów indiańskich czy posługujących Słowu – z zaznaczaniem, że chodzi tu zarówno o mężczyzn jak i kobiety. Sygnatariusze paktu pragną „uznać posługi i rzeczywistą diakonię ogromnej liczby kobiet, które obecnie kierują społecznościami w Amazonii, i starać się skonsolidować je poprzez wprowadzenie odpowiedniej formy posługi dla kobiet, będących liderkami społeczności”. Będą poszukiwać też „nowych form duszpasterstwa”, w których moderatorami będą osoby świeckie i młodzież – tu uwaga skupia się m.in. na migrantów, bezrobotnych, ubogich.
Uczestnicy paktu zamierzają też żyć skromnie, ograniczać produkcję odpadów, użycie plastiku, mają sprzyjać produkcji i komercjalizacji produktów agroekologicznych oraz korzystać z transportu publicznego (kiedy tylko to możliwe).
Na zakończenie sygnatariusze paktu podkreślili: „Celebrujemy tę Eucharystię Przymierza jako akt kosmicznej miłości. Tak, kosmicznej! Ponieważ nawet wtedy, gdy odprawiana jest na małym ołtarzu wiejskiego kościoła, to Eucharystia zawsze jest odprawiana niejako na ołtarzu świata”.
Źródło: tygodnikpowszechny.pl, KAI
MA
