125 lat temu, 30 września w wieku 24 lat zmarła św. Teresa z Lisieux, nazywana Teresą od Dzieciątka Jezus lub małą Teresą. Choć nigdy nie opuściła klauzury zakonu karmelitańskiego, została patronką misji. Jan Paweł II ogłosił ją doktorem Kościoła. Pozostawiła „małą drogę”, którą mogą iść wszyscy do świętości.
Teresa Martin urodziła się 2 stycznia 1873 r. w Alençon (Normandia) we Francji, jako ostatnia z dziewięciorga dzieci Zelii Guerin i Ludwika Martin. Czworo z nich umarło jeszcze przed jej narodzinami. Jej ojciec był zegarmistrzem a matka koronkarką. Kiedy miała 4 lata, umarła jej mama.
W Boże Narodzenie 1886 r. przeżywa głębokie doświadczenie duchowe, które sama określiła, jako „całkowite nawrócenie”. Dzięki niemu przezwycięża emocjonalną chwiejność, która była następstwem utraty matki, i zaczyna „iść krokiem olbrzyma” po drodze doskonałości.
Wesprzyj nas już teraz!
Z powodu zbyt młodego wieku przyjęcie do nowicjatu zakonu karmelitańskiego wybłagała podczas audiencji udzielonej przez papieża Leona XIII 20 listopada 1887 r. wiernym z diecezji Lisieux, poprosiła go o zgodę na wstąpienie do zakonu karmelitańskiego. „Ojcze Święty, pozwól, abym dla uczczenia twego jubileuszu (50-lecie kapłaństwa – PAP) mogła wstąpić do Karmelu w piętnastym roku życia” – powiedział wówczas do następcy św. Piotra. Do klasztoru w Lisieux Teresa wstąpiła 9 kwietnia 1888 r. przyjmując imię Teresa od Dzieciątka Jezus. Pragnęła, aby jej życie stało się aktem doskonałej miłości.
Jak sama wyznała, „w sercu Kościoła, mojej matki, będę miłością…”. „Zrozumiałam, że Kościół posiada Serce i że to Serce płonie Miłością. Zrozumiałam, że jedynie Miłość pobudza członki Kościoła do działania i gdyby przypadkiem zabrakło Miłości, Apostołowie przestaliby głosić Ewangelię, męczennicy nie chcieliby przelewać swojej krwi…” – wyznała karmelitanka.
W wieku 24 lat zmarła na gruźlicę 30 września 1897 r. w klasztorze w Lisieux we Francji. Przed śmiercią zapowiedziała, że chce „przebywając w niebie, czynić dobro na ziemi”. „Po śmierci spuszczę na nią deszcz róż”.
Papież Pius X, 10 czerwca 1914 r. podpisał dekret rozpoczynający jej proces beatyfikacyjny, a 14 sierpnia 1921 r. papież Benedykt XV potwierdził heroiczność cnót sługi Bożej, wygłaszając przy tej okazji przemówienie poświęcone pozostawionej przez Teresę z Lisieux drodze „dziecięctwa duchowego”. 29 kwietnia 1923 r. papież Pius XI ogłosił ją błogosławioną. Dwa lata później 17 maja 1925 r., ten sam papież kanonizował ją w bazylice św. Piotra wskazując na jej cnoty oraz oryginalność zostawionej przez nią doktryny.
Na prośbę biskupów misyjnych 14 grudnia 1927 r., ten sam papież ogłosił św. Teresę z Lisieux główną patronką misji katolickich, obok św. Franciszka Ksawerego. Była ona pierwszą mniszką, która zgłosiła się do klasztoru karmelitanek w Hanoi. Ustalenia trwały jednak zbyt długo i Teresa zachorowała na gruźlicę, która doprowadziła ją do śmierci.
W roku 1944 Pius XII ustanowił św. Teresę drugą, obok św. Joanny d’Arc, patronką Francji.
Jan Paweł II był pierwszym papieżem, który pielgrzymował do Lisieux 2 czerwca 1980 r. W czasie wizyty powiedział, że „tak ufać Bogu, jak Teresa z Lisieux – to znaczy iść +małą drogą+, po której prowadzi Duch Boży. (…) W krótkim, ukrytym życiu wypowiedziała ze szczególną mocą +Abba, Ojcze!+ I dzięki niej Kościół cały odnalazł pełną prostotę i świeżość tego wołania, które początek swój i źródło ma w Sercu samego Chrystusa”.
W 100. rocznicę śmierci św. Teresy od Dzieciątka Jezus, 19 stycznia 1997 r. Jan Paweł II ogłosił ją doktorem Kościoła – razem z Teresą z Avili i Katarzyną ze Sieny. Doktrynę św. Teresy z Lisieux papież zawarł w liście apostolskim „Divini amoris scientia”.
Podkreślał w dokumencie, że „Teresa pomogła uleczyć dusze z rygorów i lęków wpojonych przez doktrynę jansenistyczną, skłonną bardziej do podkreślania sprawiedliwości Boga niż Jego miłosierdzia”. „Stała się w ten sposób żywą ikoną Boga, który – jak mówi modlitwa Kościoła – +przez przebaczenie i litość najpełniej okazuje swoją wszechmoc+” – napisał papież.
Jan Paweł II podkreślił, że zostawiona przez św. Teresę „mała droga” to droga „świętego dziecięctwa”. „W tej drodze potwierdzenie i odnowienie prawdy najbardziej fundamentalnej i uniwersalnej, że Bóg jest naszym Ojcem, a my jesteśmy Jego dziećmi” – wskazał papież w liście „Divini amoris scientia”.
„Należy ufać słowom Teresy, kiedy zaprasza, zarówno grzeszników, jak i doskonałych, aby nie chlubili się przed Bogiem niczym innym, jak tylko słabością i duchowym ubóstwem grzesznych stworze” – powiedział papież Pius XII, 11 lipca 1954 r. w przesłaniu radiowym z okazji konsekracji bazyliki w Lisieux tłumacząc pozostawioną przez św. Teresę doktrynę „małej drogi”.
Duchowa doktryna św. Teresa z Lisieux została przekazana w jej autobiografii, opracowanej na podstawie trzech rękopisów, które zredagowała w ostatnich latach życia i opublikowanej w 1898 r., czyli rok po jej śmierci, pod tytułem „Histoire d’une Ame” (Dzieje duszy).
Kościół wspomina św. Teresę z Lisieux w liturgii 1 października.
Źródło: Magdalena Gronek (PAP)
