Tomasz Antoni Żak znalazł się wśród osób wyróżnionych przez jury Nagrody Literackiej im. Józefa Mackiewicza. Gremium przyznało reżyserowi teatralnemu i publicyście PCh24.pl wyróżnienie za książkę „Dom za żelazną kurtyną”.
Nagrodę Mackiewicza odebrał prof. Ryszard Legutko – nagrodzono jego dzieło „Sokrates”. Oprócz Tomasza A. Żaka wyróżnienia przyznano także Stanisławie Wiatr-Partyce za tom poezji „Dom utracony” oraz Janowi Polkowskiemu za powieść „Ślady krwi”.
Wesprzyj nas już teraz!
„Dom za żelazną kurtyną” to książka niezwykła. I bardzo bogata. Jest tam świetna literatura, pisana mową ścisłą a obrazową: „Las nie jest tam lasem, a raczej korzeniami , które rosną do nieba”. Jest tam relacja z Kuropat, miejsca kaźni, męczeństwa i ludobójstwa, na pozór reporterska, a w istocie rozdzierająca serce, chwytająca za krtań. Jest tam masę wiadomości. Autor widzi i opisuje szeroki obraz, a zarazem często daje sugestywne zbliżenia szczegółów, detali, jak na przykład, gdy zamieszcza fotografie studni w Budsławiu, Mickiewiczach, Nieświeżu. W ogóle, swoimi własnymi, celnie dobranymi fotografiami dopowiada i rozwija swą narrację. Jest w tej książce misternie zakodowana dawka wiedzy historycznej, zapewne mało znanej, jak na przykład o rodzie Radziwiłłów, spośród którego Tomasz Żak wydobywa rotmistrza Stanisława Wilhelma, adiutanta Piłsudskiego, który zginął w bitwie z bolszewikami pod Malinem na Ukrainie i porucznika Armii Krajowej Konstantego Mikołaja, zabitego przez Niemców w akcji w Arciechowie pod Warszawą. Są w tej książce malarskie i etnograficzne zarazem opisy okolic, miast, cmentarzy, miejsc – Jezioro Świteź, miasto Nieśwież, wieś Budsław, ruina dworu w Mickiewiczach wplątana „w krzaki i zarośla, w ocean pokrzyw”. Te ruiny, resztki czegoś, co było żywe, piękne i tętniące życiem, „już są martwe. Bardziej martwe niż groby na kresowych cmentarzach. Nie ma metafory – jest tylko smród najlepszego z ustrojów, krwawa pieczęć imperium zła i nienawiści” – pisał w recenzji wyróżnionej książki Kazimierz Braun.
Nagroda Literacka im. Józefa Mackiewicza przyznawana jest od 2002 r. Została ufundowana w celu upamiętnienia postaci i dzieła jednego z najwybitniejszych polskich pisarzy XX w. Wśród dotychczasowych laureatów byli m.in. Tomasz Merta, Wojciech Wencel, Paweł Zyzak, ks. Tadeusz Isakowicz-Zaleski i Bronisław Wildstein.
kra
