Patron angielskiej rodziny królewskiej żył i panował w czasach, gdy kraje Wysp Brytyjskich były podzielone na wiele różnych królestw i księstw. Był on synem króla Northumbrii powstałej w wyniku połączenia królestw Bernicji i Deiry. Z powodu sporów sukcesyjnych po śmierci jego ojca Etelryka był zmuszony wraz z matką i braćmi schronić się na szkockiej wyspie Iona, gdzie gościną służyli im tamtejsi mnisi ze zgromadzenia założonego przez świętego Kolumbana. Nie bez przyczyny Opatrzność dotknęła przyszłego króla tym wygnaniem – w klasztorze bowiem było mu dane poznać prawdziwą wiarę i przyjąć chrzest. Tam też zdobył dzięki troskliwej opiece duchowej mnichów gruntowną formację religijną.
Moment dojścia Oswalda do władzy związany jest z podaniem o cudownej pomocy Bożej w walce z poganami rządzącymi wtenczas Northumbrią. Pogański władca Caedwall zabił dwóch braci Świętego, co sprawiło, iż pozostał on jedynym sukcesorem tronu. W roku 634 wyruszył ze stosunkowo niewielką ilością wojska, aby egzekwować swoje prawo do tronu. Przed bitwą, która rozegrała się w miejscu nazwanym potem Hewenfeld (Heaven Field) pobożny syn królewski padł na kolana, aby ukorzyć się przed Panem Zastępów i zjednać Jego błogosławieństwo dla zbrojnej rozprawy. Siły wroga były przeważające, ale wódz chrześcijan został podobno w nocy poprzedzającej starcie zapewniony o Bożej pomocy. Miał mu się ukazać święty Kolumban i odezwać się słowami wypowiedzianymi niegdyś przez Pana do Jozuego: „Bądź mężny i mocny. Nie bój się i nie lękaj, ponieważ z tobą jest Pan, Bóg twój, wszędzie, gdziekolwiek pójdziesz” (Jozue I, 9).
Święty Oswald rozgromił pogan i został wdzięcznie powitany przez lud, zmęczony tyrańskimi rządami poprzedniego władcy. Dokończył on zjednoczenie królestwa i włączył do niego nowe ziemie. Za żonę pojął córkę króla Wessexu, która nawróciła się na katolicyzm i dzięki temu mariażowi również państwo jej ojca przyjęło światło Ewangelii. Przede wszystkim święty monarcha zasłynął jako misjonarz, chrystianizując połacie ziemi ogarnięte jeszcze mrokiem pogaństwa. Nie wszędzie i nie od razu się to wszakże udawało – lud na przykład nie chciał słuchać szkockiego biskupa sprowadzonego dla głoszenia słowa Bożego, chętnie natomiast dał posłuch świętemu mnichowi Aidanowi, który przybył z wyspy Iona.
Wesprzyj nas już teraz!
Pogańskie możnowładztwo poczuło się zagrożone rządami sprawiedliwego, ale w pełni oddanego obcej im religii monarchy. Dla ukrócenia jego wpływu na państwo weszli w sojusz z królem Pendą, panującym w sąsiedniej Mercji i zmówili się na życie świętego władcy. Zginął on w bitwie pod Maserfield w roku 642, a fakt, iż występował w obronie swych praw do panowania nad chrześcijańskim królestwem sprawił, iż jest czczony jako męczennik.
Zwłoki Świętego zostały okrutnie zmasakrowane przez najeźdźców i pozostawione na polu bitwy. Poćwiartowane ciało, które zaraz po śmierci króla nabrało dla rycerstwa i ludu wartości relikwii zostało troskliwie zebrane, a wierni Kościoła oddają mu cześć w różnych miejscach spoczynku owych prawdziwych lub domniemanych szczątek Oswalda. W miejscu zaś, gdzie przed bitwą pod Hewenfeld król własnoręcznie wraz z żołnierzami stawiał drewniany krzyż miały miejsce liczne cuda, a kawałki owego wielkiego krzyża były troskliwie przechowywane jako relikwie. Święty Oswald został także ogłoszony patronem rycerzy krzyżowych i żniwiarzy.
Kościół wspomina św. Oswalda 5 sierpnia.
FO